Spis treści i streszczenie numeru 11/2016

Do pobrania: 11/2016 – wersja elektroniczna

Spis treści

Jan Kempa, Damian Iwanowicz – Ogólna ocena i koncepcja rozwoju systemu informacji pasażerskiej w przewozach regionalnych województwa kujawsko-pomorskiego

Wojciech Bąkowski – Metodyka ustalania popytu gospodarstw domowych na usługi transportu zbiorowego

Elżbieta Pilecka – Geologiczne uwarunkowania budowy metra w Krakowie i możliwości wykorzystania metod geofizycznych w ich ocenie 

Radosław Bul –Droga do Poznańskiej Kolei Metropolitalnej – działania na rzecz budowy systemu kolei w aglomeracji poznańskiej

Jacek Malasek – Zarys nowego paradygmatu zarządzania transportem w miastach

Aleksandra Faron – Koncepcja zagospodarowania terenów Politechniki Krakowskiej w Czyżynach w powiązaniu z systemem transportowym

Urszula Duda-Wiertel,  Katarzyna Nosal – Proces realizacji i rezultaty Kampanii Marketingu Aktywnego promującej transport publiczny w obszarach podmiejskich

Radosław Bąk – Funkcjonowanie pasa ruchu z dwiema grupami sygnałowymi na skrzyżowaniach z sygnalizacją 

Bryniarska Zofia,  Jastrząb Wojciech – Analiza wpływu nieplanowanych zatrzymań pojazdów komunikacji tramwajowej na płynność ruchu na przykładzie Krakowa

 

Streszczenia

 

Jan Kempa, Damian Iwanowicz

Ogólna ocena i koncepcja rozwoju systemu informacji pasażerskiej w przewozach regionalnych województwa kujawsko-pomorskiego

Streszczenie: W artykule przedstawiono ocenę i diagnozę stanu istniejącego oraz uwarunkowania i koncepcję rozwoju systemu informacji pasażerskiej w regionalnej komunikacji województwa kujawsko-pomorskiego. Przedstawiono dane i wnioski z wywiadu środowiskowego przeprowadzonego wśród podróżnych za pośrednictwem ankiety transportowej. Dzięki temu poznano główne wady obecnie funkcjonującego systemu informacji pasażerskiej, a także oczekiwania i preferencje pasażerów. Te dane wykorzystano w prezentowanej koncepcji systemu informacji w zakresie wojewódzkich przewozów pasażerskich. Koncepcja powstała w ramach Studium transportowego województwa kujawsko-pomorskiego, sporządzonego na potrzeby Planu Zrównoważonego Rozwoju Publicznego Transportu Zbiorowego tego województwa.

Słowa kluczowe: publiczny transport zbiorowy, system informacji pasażerskiej

 

Wojciech Bąkowski

Metodyka ustalania popytu gospodarstw domowych na usługi transportu zbiorowego

Streszczenie: W badaniu popytu usług transportu zbiorowego rozpatruje się zachowania pojedynczych pasażerów poprzez pryzmat cen taryfowych oraz jakość oferowanych usług po stronie podażowej. Uważam, że obok tych kategorii wpływ na sposób podróżowania po aglomeracji miejskiej wywiera zakup samochodu osobowego przez gospodarstwo domowe. Gospodarstwo domowe może  składać się z różnej liczby osób i z pomocą rachunku  prawdopodobieństwa można ustalić, że niektóre osoby czasami korzystają z samochodu a czasami z transportu zbiorowego.  Tezą, którą postaram się  udowodnić,  jest stwierdzenie, że struktura demograficzna gospodarstwa domowego  posiadającego jeden samochód osobowy jest mierzalnym  źródłem popytu na usługi transportu zbiorowego.  Celem artykułu jest prezentacja metody z pomocą której będzie można ustalać z pewnym prawdopodobieństwem popyt na usługi w transporcie zbiorowym, jaki mogą w całej zbiorowości generować  gospodarstwa domowe.  W rozważaniach  opieram się na opracowaniach  G. Whiteheada, P. Krugmana, R. Robina i innych przedstawicieli nauk ekonomicznych zajmujących się kategoriami popytu, budżetu domowego, użyteczności usług i wartości usługi.

Słowa kluczowe: transport zbiorowy, popyt, gospodarstwo domowe,

 

Elżbieta Pilecka

Geologiczne uwarunkowania budowy metra w Krakowie i możliwości wykorzystania metod geofizycznych w ich ocenie

Streszczenie:  W artykule przedstawiono geologiczne uwarunkowania budowy metra w Krakowie i zaprezentowano możliwości wykorzystania metod geofizycznych w ich ocenie. Omówiono kierunki rozwoju systemu transportowego w Krakowie oraz historyczne koncepcje budowy metra aż do aktualnej koncepcji z 2014 roku. Charakterystyczna budowa zrębowa miasta Krakowa determinuje sposoby geologicznego rozpoznania warunków budowy metra. Podkreślono rolę metod geofizycznych w rozpoznaniu zagrożeń wynikających z występowania utworów krasowych (leje, pustki, próżnie), uskoki, rowy i zręby tektoniczne oraz woda pod ciśnieniem w formacjach jurajsko – kredowych.

Słowa kluczowe: budowa metra, metody geofizyczne, geologia

 

Radosław Bul

Droga do Poznańskiej Kolei Metropolitalnej – działania na rzecz budowy systemu kolei w aglomeracji poznańskiej

Streszczenie: Celem artykułu jest zaprezentowanie działań prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego na rzecz budowy Poznańskiej Kolei Metropolitalnej (PKM). Planowany system z założenia ma stać się główną osią transportową miasta i otaczających go gmin. Równocześnie powinien stanowić on realną alternatywę dla coraz bardziej uciążliwego przemieszczania się przy wykorzystaniu samochodów. W pracy przedstawiono zarówno działania związane z budową docelowego systemu, jak i prace bieżące prowadzone przez jednostki odpowiedzialne za organizację publicznego transportu zbiorowego, które już dziś usprawniają działanie kolei regionalnych na obszarze Poznania i jego zaplecza. Dzięki działaniom realizowanym przez zainteresowane podmioty funkcjonowanie kolei na analizowanym obszarze ulega wyraźnej poprawie, czego dowodem jest rosnąca liczba osób korzystających z kolei w aglomeracji.

Słowa kluczowe: kolej metropolitalna, Poznańska Kolej Metropolitalna, PKM, Poznań, Stowarzyszenie Metropolia Poznań

 

Jacek Malasek

Zarys nowego paradygmatu zarządzania transportem w miastach

Streszczenie:  Nowy paradygmat transportu miejskiego winien bazować na następujących przesłankach: konieczność ułatwiania mobilności osobom niepełnosprawnym;  obserwowany rozwój technik teleinformacyjnych, miast inteligentnych i nowych usług z zakresu ekomobilności; konieczność stosowania w transporcie zasady RER, polegającej na zwiększeniu elastyczności, efektywności i przedłużaniu żywotności zarówno infrastruktury, jak i pojazdów; rozwój autonomicznych systemów wsparcia transportu drogowego. Zamieszczony w artykule zarys nowego paradygmatu transportu miejskiego stanowi wizję funkcjonowania systemu transportu w przyszłości, będąc jednocześnie projektem nowej agendy badawczo-naukowej dla kolejnych interdyscyplinarnych programów unijnych typu HORIZON 2020.

Słowa kluczowe: nowy paradygmat transportu, ekomobilność, elastyczność i efektywność systemu transportu miejskiego

 

Aleksandra Faron

Koncepcja zagospodarowania terenów Politechniki Krakowskiej w Czyżynach w powiązaniu z systemem transportowym

Streszczenie: Planowanie struktur mieszkaniowych i biurowych powinno uwzględniać możliwość powiązania obszaru z systemami transportowymi. Niezwykle ważne jest, aby lokalizacja dużych generatorów ruchu, jak zespoły biurowe, osiedla mieszkaniowe, czy jednostki oświatowe była planowana w takich obszarach, które mogą zapewniać powiązania z transportem zbiorowym i rowerowym. Niezwykle istotne jest także zadbanie do atrakcyjną jakość dojścia o przystanku. Jednocześnie przy planowaniu zabudowy o charakterze monofunkcyjnym należy zastanowić się nad jego dodatkową rolą, jaką będzie pełnił w powiązaniu z sąsiadującym otoczeniem i ewentualnie wprowadzić istotne zmiany w jego strukturze. W artykule przedstawiono przykład przekształcenia planowanej struktury monofunkcynej, w funkcji usługowo – biurowej w Krakowie, na wielofunkcyjną, w powiązaniu z system transportu zbiorowego, rowerowego i pieszego, a także z sąsiadującą zabudową mieszkaniową. Niniejszy artykuł jest wynikiem warsztatów transportowo – urbanistycznych „Ripari urbo – napraw miasto!”, które zostały zorganizowane przez Koło Naukowe Systemów Komunikacyjnych przy merytorycznym wsparciu pracowników Zakładu Systemów Komunikacyjnych Politechniki Krakowskiej, w tym Autorki niniejszego artykułu.

Słowa kluczowe: planowanie systemów transportowych, planowanie zagospodarowania przestrzennego, transport zrównoważony

 

Urszula Duda-Wiertel,  Katarzyna Nosal

Proces realizacji i rezultaty Kampanii Marketingu Aktywnego promującej transport publiczny w obszarach podmiejskich

Streszczenie: Artykuł przedstawia proces realizacji oraz rezultaty organizacji Kampanii Marketingu Aktywnego, promującej usługi transportu zbiorowego w podkrakowskiej Gminie Liszki. Kampania Marketingu Aktywnego to kampania marketingu bezpośredniego, podczas której obecni i potencjalni pasażerowie otrzymują informacje ogólne i spersonalizowane na temat możliwości podróżowania, a równolegle do tradycyjnych działań informacyjnych, interakcja z użytkownikami jest zapewniona poprzez organizację spotkań i happeningów oraz doradztwo osobiste udzielane przez konsultantów mobilności. Organizacja kampanii w Gminie Liszki dowiodła, że nawet w obszarach słabiej skomunikowanych transportem zbiorowym, istnieje zapotrzebowanie na dostęp do danych o funkcjonowaniu usługi, a działania informacyjne, edukacyjne i marketingowe wpływają na wzrost świadomości mieszkańców odnośnie dostępnych opcji transportowych i zwiększają motywację w zakresie rezygnacji z samochodu. By wywołać istotne zmiany w zachowaniach komunikacyjnych muszą one jednak stanowić element szerszej strategii, związanej z jednoczesnym wdrażaniem działań organizacyjnych i inwestycyjnych.

Słowa kluczowe: transport publiczny, Kampania Marketingu Aktywnego, informacja spersonalizowana, edukacja transportowa

 

Radosław Bąk

Funkcjonowanie pasa ruchu z dwiema grupami sygnałowymi na skrzyżowaniach z sygnalizacją

Streszczenie: W ostatnich latach na wybranych skrzyżowaniach w Krakowie wdrożono w szerszym zakresie organizację ruchu, w której nad jednym z pasów ruchu stosuje się dwa sygnalizatory należące do różnych grup sygnałowych. Wówczas pojazdy dwóch relacji korzystające z pasa ruchu mogą mieć w innym czasie przyznawany sygnał zielony. Rozwiązanie to nie było dotychczas szczegółowo analizowane pod kątem bezpieczeństwa i sprawności ruchu. W artykule przedstawiono wstępne analizy bezpieczeństwa dla tego typu rozwiązań w oparciu o dane wypadkowe zebrane ze skrzyżowań w Krakowie. Głównym celem artykułu jest przedstawienie sposobu obliczania przepustowości pasa ruchu sterowanego dwiema grupami sygnałowymi, bazującego na prawdopodobieństwie wystąpienia blokowania się pojazdów jednej relacji przez drugą. Opracowany model obliczeniowy zweryfikowano za pomocą symulacji komputerowej. Wyniki wskazują, że opisywane rozwiązanie może być bezpiecznym i skutecznym środkiem poprawy warunków ruchu na skrzyżowaniu.

Słowa kluczowe:  ruch, skrzyżowanie z sygnalizacją świetlną, przepustowość skrzyżowania,  rozkład ruchu na pasy, bezpieczeństwo ruchu

 

Bryniarska Zofia, Jastrząb Wojciech

Analiza wpływu nieplanowanych zatrzymań pojazdów komunikacji tramwajowej na płynność ruchu na przykładzie Krakowa

Streszczenie: Dynamiczny rozwój miast, ich atrakcyjność i warunki życia mieszkańców są silnie związane ze sprawnym funkcjonowaniem transportu, przede wszystkim publicznego transportu miejskiego. W Krakowie podstawową rolę w obsłudze komunikacyjnej mieszkańców pełni komunikacja tramwajowa. Sieć jest stale rozbudowywana i modernizowana, na podstawowych ciągach komunikacyjnych częstotliwość kursowania pojazdów jest wysoka, ale prędkość komunikacyjna, zwłaszcza w centrum miasta jest niższa od komunikacji autobusowej. Ponadto każdego dnia występują zdarzenia powodujące zatrzymania ruchu tramwajów: jeden pojazd blokuje kolejne , które nie mogą ominąć miejsca zatrzymania pierwszego. Przyczynami zatrzymań są często zjawiska losowe jak wypadki, kolizje, zasłabnięcia pasażerów lub zerwanie sieci trakcyjnej przez silny wiatr, ale również zdarzenia wynikające z awarii tramwaju, infrastruktury tramwajowej lub braku napięcia w sieci trakcyjnej, którym w wielu przypadkach można było zapobiec należycie dbając o stan techniczny tych elementów. W artykule przedstawiono wyniki analizy płynności ruchu pojazdów komunikacji tramwajowej na podstawie analizy liczby nieplanowanych zatrzymań tramwajów i czasu ich trwania w zależności od przyczyny zatrzymań, lokalizacji, podmiotów odpowiedzialnych za spowodowanie zatrzymania i liczby dodatkowych tramwajów uczestniczących w zatrzymaniu.

Słowa kluczowe: komunikacja tramwajowa, płynność ruchu tramwajów, publiczny transport zbiorowy