Spis treści i streszczenie nr 3/2021
Do pobrania: 3/2021 – wersja elektroniczna
Spis treści
Noworolnik Adrian – Kształtowanie taryfy przewozowej w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii (GZM)
Andrzej Rudnicki – Powiązania sieci ulic polskich miast z drogami ruchu szybkiego
Jan Aleksandrowicz, Aleksandra Stróżek – Priorytet dla pojazdów transportu zbiorowego w programie sygnalizacji świetlnej na podstawie liczby pasażerów
Urszula Duda-Wiertel – Search traffic w obszarach z deficytem miejsc postojowych
Streszczenia
Noworolnik Adrian
Kształtowanie taryfy przewozowej w Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii (GZM)
Streszczenie: Kluczowym wyzwaniem dla Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii (GZM) jest stworzenie takiego systemu transportu zbiorowego, który spełni oczekiwania mieszkańców 41 gmin. Specyfiką metropolii jest – w przeciwieństwie do największych miast w Polsce – układ policentryczny. Dodatkowo Metropolię otacza wiele gmin Subregionu Centralnego Województwa Śląskiego, które co prawda nie należą do GZM, ale ich mieszkańcy codziennie podróżują po jej obszarze do pracy, szkół lub uczelni. Procesu integracji taryfowej nie ułatwiał również fakt, iż na obszarze dzisiejszego GZM funkcjonowało przed powstaniem Metropolii kilku różnych organizatorów. Celem niniejszego artykułu jest analiza procesu kształtowania się zintegrowanej taryfy biletowej na obszarze jedynej w Polsce metropolii.
Słowa kluczowe: transport zbiorowy, taryfa, integracja biletowa
Andrzej Rudnicki
Powiązania sieci ulic polskich miast z drogami ruchu szybkiego
Streszczenie: Celem artykułu jest przedstawienie wybranych prawidłowości, jakie mają miejsce w praktyce planowania powiązań dróg ruchu szybkiego (DRS) z miastami. Metodyczne aspekty planowania tych powiązań odniesiono do treści poradnika opracowanego jeszcze przed rozpoczęciem programu budowy DRS w Polsce. Podano ogólne zasady postępowania oraz zestawiono podstawowe uwarunkowania procesu decyzyjnego w kwestii jakie miejscowości oraz w ilu miejscach i w jakich punktach DRS będą powiązane z siecią drogowo-uliczną. Wskazano na heurystyczny charakter procedury tworzenia rozwiązania. Przytoczono brytyjskie rekomendacje co do zasadności powiązania DRS w miastami o określonej wielkości. Na podstawie analizy zrealizowanych DRS lub tych o już przesądzonych przebiegach zidentyfikowano liczbę węzłów wiążących te drogi z miastami, oddzielnie dla autostrad oraz dla dróg ekspresowych. Na podstawie przedstawionej interpretacji graficznej przeanalizowano występujące prawidłowości, wskazując na bardzo duży rozrzut występujący w tych zależnościach. Przy tworzeniu typologii powiązań posłużono się modelami topologicznymi, interpretowanymi graficznie. Typologia rozwiązań obejmuje rodzaje powiązań DRS z innymi drogami oraz z siecią ulic miasta, w tym obwodnicami wewnątrzmiejskimi, a także lokalizację węzłów. Przedstawiane modele zilustrowano przykładami rozwiązań dla Krakowa, Tarnowa i Rzeszowa. W ramach podsumowania i wniosków podano typowe liczby powiązań miasta z drogą ekspresową i autostradą.
Słowa kluczowe: ulice miejskie, planowanie sieci ulic, spójność układów drogowo-ulicznych
Jan Aleksandrowicz, Aleksandra Stróżek
Priorytet dla pojazdów transportu zbiorowego w programie sygnalizacji świetlnej na podstawie liczby pasażerów
Streszczenie W artykule zaprezentowano opracowaną funkcję do wyznaczania priorytetu w programach sygnalizacji świetlnej dla pojazdów transportu publicznego z uwzględnieniem aktualnej liczby pasażerów w pojeździe oraz kosztów społecznych transportu. Przedstawione zostały wybrane sposoby detekcji pojazdów, w tym pojazdów transportu zbiorowego pod kątem możliwych do uzyskania danych. Zaprezentowane zostały najważniejsze technologie automatycznych systemów zliczania pasażerów oraz dokładność, z jaką zbierane są dane. W artykule omówiono także społeczne koszty transportu, które zostały podzielone na trzy grupy: wewnętrzne, zewnętrzne oraz pośrednie. Na podstawie zebranych danych z literatury i badań własnych opracowano funkcje kosztów zatrzymania pojazdu przed skrzyżowaniem, oddzielnie dla transportu publicznego i indywidualnego. Dla opracowanej funkcji kosztu priorytetu na skrzyżowaniu z sygnalizacją świetlną przedstawiono możliwe jej zastosowania. Artykuł zakończono podsumowaniem i planem dalszych badań nad tematem.
Słowa kluczowe: transport zbiorowy, priorytety dla transportu zbiorowego, automatyczne systemy zliczania pasażerów, sterowanie ruchem, koszty społeczne transportu
Urszula Duda-Wiertel
Search traffic w obszarach z deficytem miejsc postojowych
Streszczenie: Artykuł w całości poświęcono problematyce ruchu generowanego poszukiwaniem wolnego miejsca parkingowego (tzw. search traffic), pojawiającego się w obszarach z deficytem miejsc parkingowych, a którego najczęstszą przyczyną jest duża różnica pomiędzy popytem na parkowanie, a podażą parkingową. W pracy przedstawiono wyniki wnikliwego przeglądu literatury: analizę definicji i interpretacji ruchu tego rodzaju, rozważania nad możliwymi czynnikami wpływającymi na jego występowanie i parametry oraz strategie realizowania tego poszukiwania, przegląd stosowanych za granicą metod badawczych, przykładów modelowania oraz stopnia uwzględnienia go w analizach różnego rodzaju. Odwołano się do wyników badań ruchu tego rodzaju przeprowadzonych w Krakowie, które pokazują możliwy udział search traffic w ruchu ogólnym – na tle wyników z miast zagranicznych. Zwrócono uwagę na uciążliwość przemieszczeń wykonywanych w ramach search traffic oraz kosztów, które generują.
Słowa kluczowe: ruch generowany poszukiwaniem wolnego miejsca parkingowego, parkowanie, polityka parkingowa,