Spis treści i streszczenie numeru 3/2018

Do pobrania: 3/2018 – wersja elektroniczna

Spis treści

Piotr Rosik, Tomasz Komornicki, Sławomir Goliszek, Przemysław Śleszyński, Wojciech Pomianowski – Modelowanie ruchu w Polsce z wykorzystaniem gminnego poziomu agregacji danych

Kazimierz Jamroz, Krystian Birr, Romanika Okraszewska – Prognozowanie wskaźnika motoryzacji na poziomie województw

Michał Pyzik, Arkadiusz Drabicki, Marek Bauer,  Andrzej Szarata – Makrosymulacyjny model transportowy miasta Kielce oraz Kieleckiego Obszaru Funkcjonalnego

Adam Ratajczak, Paweł Zmuda-Trzebiatowski, Waldemar Walerjańczyk – Porównanie funkcjonowania rowerowych planerów podróży w aglomeracji poznańskiej

 

Streszczenia

Piotr Rosik, Tomasz Komornicki, Sławomir Goliszek, Przemysław Śleszyński, Wojciech Pomianowski

Modelowanie ruchu w Polsce z wykorzystaniem gminnego poziomu agregacji danych

Streszczenie: Modelowanie osobowego ruchu drogowego na poziomie krajowym w Polsce nie było jak dotąd przedmiotem wielu pogłębionych analiz przestrzennych. Wynika to przede wszystkim z braku kompleksowych badań ruchu obejmujących cały kraj. Większość analiz realizowanych jest na poziomie miast lub aglomeracji, a w ostatnich latach – również na poziomie poszczególnych województw. Głównym celem artykułu jest rozwinięcie modelowania ruchu na całą Polskę, w szczegółowej skali przestrzennej (duża liczba rejonów transportowych na poziomie gminnym) z wykorzystaniem danych statystycznych wskazujących na lokalne uwarunkowania związane ze strukturą przestrzenną i społeczno-ekonomiczną oraz z układem powiązań funkcjonalnych. Celem poznawczym jest identyfikacja czynników mających wpływ na rozkład i natężenie ruchu pojazdów osobowych. Zaproponowana metodologia może być w przyszłości podstawą ustalenia zasad prognozowania ruchu na sieci drogowej całego kraju (na podstawie obserwacji specyficznych uwarunkowań regionalnych). Znajomość uwarunkowań regionalnych i lokalnych to szansa na terytorializację polityki transportowej (np. jako element zintegrowanych programów rozwojowych – ZPR – proponowanych w Strategii Odpowiedzialnego Rozwoju).

Słowa kluczowe: modelowanie ruchu, samochody osobowe, motywacje podróży, zróżnicowanie regionalne, gminy w Polsce

 

Kazimierz Jamroz, Krystian Birr, Romanika Okraszewska

Prognozowanie wskaźnika motoryzacji na poziomie województw

Streszczenie:  Wskaźnik motoryzacji jest jedną z najczęściej używanych, unormowanych miar rozwoju motoryzacji. W wielu krajach opracowano i wykorzystuje się krajowe i regionalne modele rozwoju motoryzacji. W Polsce szczegółowe badania nad czynnikami rozwoju motoryzacji dotychczas nie były prowadzone. Autorzy artykułu podjęli wyzwanie uzupełnienia tej luki i opracowali metodę prognozowania liczby pojazdów jako miary ogólnej i wskaźnika motoryzacji jako miary unormowanej, zarówno na poziomie kraju, województwa, jak i  powiatu. W artykule ogólnie przedstawiono założenia koncepcji trójstopniowego modelu uwzględniającego hierarchiczną strukturę podziału terytorialnego kraju. Szczegółowo opisano metodę modelowania i prognozowania wskaźnika motoryzacji na poziomie województw, wraz z opisem etapów związanych z określeniem poziomu nasycenia motoryzacją analizowanego obszaru, doborem funkcji zmian poziomu motoryzacji oraz identyfikacji i doboru zbioru czynników wpływających na zmianę poziomu motoryzacji.

Słowa kluczowe: wskaźnik motoryzacji, modelowanie, prognozowanie

 

Michał Pyzik, Arkadiusz Drabicki, Marek Bauer,  Andrzej Szarata

Makrosymulacyjny model transportowy miasta Kielce oraz Kieleckiego Obszaru Funkcjonalnego

Streszczenie: W artykule  przedstawiono metodykę tworzenia makrosymulacyjnego modelu systemu transportowego obejmującego obszar Kielc oraz gmin ościennych, wchodzących w skład Kieleckiego Obszaru Funkcjonalnego (KOF). Model ten został opracowany na podstawie wyników Kompleksowych Badań Ruchu przeprowadzonych w Kielcach w 2015 roku, co pozwoliło na stworzenie aktualnego i kompleksowego modelu czterostadiowego podróży, odwzorowującego specyfikę podróży na terenie miasta. W ramach rozszerzenia modelu podróży o ruch źródło-docelowy oraz tranzytowy wykorzystano dostępne bazy danych, w tym np. informacje o dojazdach do pracy gromadzone przez GUS, co było istotne dla dokładniejszego odwzorowania podróży aglomeracyjnych w obszarze KOF. W pracy przedstawiono szczegółowy opis i parametryzację poszczególnych etapów budowy modeli popytu i sieci transportowej, co może stanowić cenny materiał opisujący specyfikę podróży w miastach podobnej wielkości w Polsce – także w kontekście obecnie zachodzących zmian w zachowaniach komunikacyjnych i procesów demograficznych. Przedstawiono także wyniki opracowanych modeli prognostycznych dla lat 2025 i 2035, uwzględniających planowane zmiany w układzie transportowym w najbliższych latach – a wnioski z tych analiz mogą dostarczać ważnych przesłanek do kształtowania przyszłej strategii rozwoju transportu w obszarze Kielc i KOF.

Słowa kluczowe: Kielce, Kielecki Obszar Funkcjonalny, makrosymulacja, modelowanie podróży, Kompleksowe Badania Ruchu

 

Adam Ratajczak, Paweł Zmuda-Trzebiatowski, Waldemar Walerjańczyk

Porównanie funkcjonowania rowerowych planerów podróży w aglomeracji poznańskiej

Streszczenie: Transport rowerowy jest coraz częściej postrzegany jako alternatywa dla cechującego się wysokimi kosztami transportu samochodowego. Dotyczy to szczególnie obszarów miejskich, gdzie mniejszą wagę mają słabości transportu rowerowego, takie jak niska prędkość podróży. Jednak efektywne wykorzystanie tej gałęzi transportu może wymagać prawidłowego planowania podróży. Planowanie to powinno uwzględniać zróżnicowane preferencje użytkowników tej gałęzi transportu, a także wykorzystywać dane przestrzenne, które są możliwie wolne od błędów. W artykule przedstawiona została analiza porównawcza dwóch wybranych planerów podróży ruchu rowerowego – Naviki oraz Google Maps. Oceniano jakość generowanych przez nie tras na obszarze aglomeracji poznańskiej. Wykorzystano do tego zestaw czterdziestu losowych tras, z czego trzydzieści miało swoje punkty początkowe i końcowe na obszarze Poznania, a dziesięć na terenie gminy Puszczykowo. Przeprowadzona analiza wskazała, że planery te różnią się między sobą już na wstępnym etapie odwrotnego geokodowania. Dodatkowo planery różnią się częściowo poczynionymi założeniami w algorytmach planowania tras. Pomimo to analiza wykazała, że większość z zaplanowanych tras miała zbliżony przebieg w obydwu planerach. Zaobserwowane rozbieżności wynikały w pewnym stopniu z błędów map cyfrowych, które występowały w obydwu planerach. Analiza porównawcza pozwala na przynajmniej częściowe wykrycie takich rozbieżności, pomimo różnic w funkcjonowaniu samych planerów.

Słowa kluczowe: transport rowerowy, planery podróży, aglomeracja poznańska