Spis treści i streszczenie nr 6/2019

Do pobrania: 6/2019 – wersja elektroniczna

Spis treści  

Sabina Mateja, Joanna Wachnicka – Zagrożenia bezpieczeństwa ruchu na przejazdach przez torowisko tramwajowe obok jezdni oraz środki poprawy

Andrzej Krych – Energochłonność jako kryterium optymalizacji miejskiego transportu publicznego

Małgorzata Figura, Katarzyna Solecka – Ocena miejskiego transportu publicznego w Krakowie i Oświęcimiu przez osoby starsze i niepełnosprawne

Grzegorz Dyrkacz – Bezpieczeństwo pasażerów w komunikacji tramwajowej w Krakowie 

 

Streszczenia

Sabina Mateja, Joanna Wachnicka

Zagrożenia bezpieczeństwa ruchu na przejazdach przez torowisko tramwajowe obok jezdni oraz środki poprawy 

Streszczenie: Artykuł przedstawia analizę konfliktów ruchowych oraz badań ankietowych jako narzędzia do poprawy bezpieczeństwa na skrzyżowaniach ulic
z torowiskiem zlokalizowanym obok jezdni. Jego głównym zamierzeniem jest wyróżnienie roli badań konfliktów oraz opinii użytkowników na tego typu skrzyżowaniach w celu identyfikacji występujących problemów. Przybliżono problemy wynikające z lokalizacji infrastruktury torowej po jednej stronie drogi. Dokonano analizy konfliktów ruchu kołowego
i pieszego z ruchem tramwajowym wraz z podaniem najczęstszych przyczyn powstawania sytuacji konfliktowych. Przeprowadzono identyfikację problemów, wpływających
na występowanie konfliktów. Pod uwagę wzięto zarówno geometrię układu drogowego, organizację ruchu, jak i zachowania użytkowników drogi. Przedstawiono również przykłady badań konfliktów wykonanych na skrzyżowaniach z torowiskiem usytuowanym obok jezdni. Zwrócono uwagę na badania skierowane do użytkowników drogi, mogących wyrazić opinie na temat korzystania z infrastruktury drogowej. W ostatniej części zaprezentowano przykłady rozwiązań dla zidentyfikowanych problemów, mających na celu poprawę warunków ruchu na danych skrzyżowaniach.

Słowa kluczowe: bezpieczeństwo, konflikt, tramwaj, skrzyżowanie

 

Andrzej Krych

Energochłonność jako kryterium optymalizacji miejskiego transportu publicznego

Streszczenie: Przegląd danych o zużyciu energii i energochłonności w publicznym transporcie zbiorowym wykorzystano do zbadania związków pomiędzy różnymi polami jego optymalizacji a energetyką transportu. Wskazano na podobieństwo efektu energetycznego z normatywnym podziałem modalnym oraz w rozdziale funkcjonalności pracy przewozowej pomiędzy komponentami systemu transportu publicznego. Zilustrowano również wpływ organizacji ruchu ulicznego (prędkości komunikacyjnej) i działań racjonalizujących rozkłady jazdy. Szczególną uwagę poświęcono komunikacji tramwajowej, w której występują znaczące różnice w zużyciu operacyjnym energii (zależnym od kinetyki w ruchu rozkładowym) i serwisowym (dopełniającej do finalnego zużycia energii). Ustosunkowano się do innowacji w napędach zwracając uwagę na wzrost zużycia operacyjnego energii w nowoczesnym taborze tramwajowym i na potencjalne możliwości autobusów elektrycznych.    W podsumowaniu wskazano na potrzebę prowadzenia gospodarki energetycznej w oparciu o monitorowanie rocznego popytu, badania zużycia operacyjnego, kontrolowanie zużycia finalnego, co umożliwiałoby planowanie interwencji w systemie transportu,  szerszą wymianę doświadczeń oraz upowszechnienie najlepszych praktyk. Postuluje się w procesie aplikacji różnych działań stosować analizy korzyści energetycznych, niezależnie od konwencjonalnych analiz kosztów i korzyści ekonomicznych. Uznaje się kryterium energochłonności za wiodące w rozwoju zrównoważonej mobilności.

Słowa kluczowe: energochłonność, optymalizacja publicznego transportu  zbiorowego, rozwój zrównoważony

 

Małgorzata Figura, Katarzyna Solecka

Ocena miejskiego transportu publicznego w Krakowie i Oświęcimiu przez osoby starsze i niepełnosprawne

Streszczenie: System transportowy to jeden z kluczowych czynników determinujących rozwój gospodarczy, ekonomiczny, społeczny współczesnych miast, przed którymi stawia się cel: zapewnienia dogodnego powiązania pomiędzy obszarami różnej struktury funkcjonalnej tj. zapewnienie wysokiego komfortu oraz krótkiego czasu podróży, przy zminimalizowanym oddziaływaniu na środowisko naturalne. Warto jednak zadać sobie pytanie czy takie wykreowanie systemu transportowego jest możliwe, czy nie powoduje wykluczenia niektórych grup społecznych, czy jest w stanie zaspokoić potrzeby wszystkich użytkowników? Przed tym dylematem staje coraz więcej współczesnych planistów i inżynierów transportu. Według wielu publikacji naukowych, odpowiedzią jest projektowanie uniwersalne, a więc kształtowanie przestrzeni publicznych i systemu transportowego ze świadomością zróżnicowania zbiorowości ludzkiej pod względem płci, wieku, sprawności fizycznej czy stanu zdrowia. Najbardziej narażone na wykluczenie społeczne są osoby starsze powyżej 60 roku życia oraz niepełnosprawni posiadający różnego rodzaju dysfunkcje psychiczne, fizyczne i sensoryczne. Zbiorowość ta napotyka w życiu codziennym wiele barier architektonicznych, transportowych, które uniemożliwiają im swobodne przemieszczanie się, a tym samym ograniczają ich dostęp do edukacji, zatrudnienia czy kultury. W artykule zdefiniowano pojęcie  osób starszych i  niepełnosprawnych, przedstawiono najczęściej napotykane  bariery w zakresie systemu transportowego w miastach. Istotnym elementem artykułu są wyniki badań ankietowych przeprowadzonych w Oświęcimiu i Krakowie dotyczących oceny funkcjonowania transportu publicznego i jego dostosowania do osób starszych i niepełnosprawnych. Uzyskane wyniki i wnioski z badań stanowić mogą inspiracje dla innych miast, które chcą stworzyć system transportowy dostosowany do potrzeb analizowanej grupy.

Słowa kluczowe: transport zbiorowy, transport publiczny, osoby starsze, osoby niepełnosprawne

 

Grzegorz Dyrkacz

Bezpieczeństwo pasażerów w komunikacji tramwajowej  w Krakowie 

Streszczenie: Transport zbiorowy w miastach i gminach jest nieodzownym elementem ich funkcjonowania. Samorządy nieustannie powinny dążyć do ciągłej poprawy jakości komunikacji miejskiej, aby sprawny, komfortowy i niezawodny transport zbiorowy był atrakcyjną alternatywą dla transportu indywidualnego. W artykule przedstawiono tematykę bezpieczeństwa w komunikacji tramwajowej na przykładzie Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego S.A. w Krakowie. Dla krakowskiego operatora komunikacji miejskiej bezpieczeństwo przewożonych pasażerów jest jednym z priorytetów w działalności przedsiębiorstwa. Przedstawiono wartości kilku wskaźników bezpieczeństwa w latach 2016-2018. Szczególną uwagę zwrócono na możliwość wpływu prowadzących pojazdy na zdarzenia niebezpieczne. MPK S.A. w Krakowie poprzez liczne kampanie społeczne, profilaktyczne, a także ciągłą wymianę taboru na coraz nowocześniejszy stara się należycie dbać o bezpieczeństwo pracowników, jak i pasażerów krakowskiej komunikacji.

Słowa kluczowe: transport zbiorowy, komunikacja tramwajowa, bezpieczeństwo pasażerów