Spis treści i streszczenie nr 5/2020

Do pobrania: 5/2020 – wersja elektroniczna

Spis treści  

Andrzej Rudnicki – Poziom jakości usług zapewniany transportowi zbiorowemu przez odcinek ulicy według podręcznika HCM-2010

Zofia Bryniarska, Sabina Puławska-Obiedowska – Analiza postrzegania jakości transportu publicznego wśród kobiet i mężczyzn w Krakowie

Jacek Oskarbski, Karol Żarski – Uwarunkowania realizacji kontrapasa autobusowego w zmiennokierunkowej organizacji ruchu

Mariusz Dudek – Problemy obsługi transportem zbiorowym centrum miasta

 

Streszczenia

Andrzej Rudnicki

Poziom jakości usług zapewniany transportowi zbiorowemu przez odcinek ulicy według podręcznika HCM-2010

Streszczenie:  Celem artykułu jest udostępnienie polskiemu czytelnikowi metody oceny jakości obsługi pojazdów pasażerskiego transportu zbiorowego przez ciąg uliczny. Analizowana metoda  została opisana w wydaniu z 2010 roku prestiżowego amerykańskiego podręcznika Highway Capacity Manual, poświęconego badaniu i obliczaniu przepustowości infrastruktury drogowej. Metoda ta oblicza składniki strat czasu powodowane zatrzymywaniem się autobusów na przystankach oraz wynikające z działania urządzeń sygnalizacji świetlnej.  Kwantyfikowane są komponenty podróży oraz waga częstotliwości kursowania autobusów. Uwzględnia się elastyczność popytu oraz postrzeganie przez pasażera warunków odbywania podróży, w tym relację pomiędzy uciążliwością oczekiwania i jazdy. Prowadzi to do stworzenia syntetycznego wskaźnika, na podstawie którego określa się poziom jakości obsługi pojazdów transportu zbiorowego przez odcinek ulicy. Przedstawiono wyniki wyrywkowych pomiarów oraz obliczeń przeprowadzonych dla dwóch ciągów ulic w Krakowie, które umożliwiły wstępną oceną zgodności wyników metody z własnymi danymi doświadczalnymi. Liczne komentarze odnoszą się do interpretacji pojęć i wzorów, a także zawierają uwagi krytyczne wobec metody. Wnioski końcowe skupiają się na ocenie trafności i przydatności metody HCM oraz zarysowują zakres potrzebnych badań w celu adaptacji tej metody do warunków polskich.

Słowa kluczowe: transport zbiorowy, jakość transportu zbiorowego, metoda HCM

 

Zofia Bryniarska, Sabina Puławska-Obiedowska

Analiza postrzegania jakości transportu publicznego wśród kobiet i mężczyzn w Krakowie

Streszczenie:  Zachowania transportowe ze szczególnym uwzględnieniem aspektów płci są zagadnieniem coraz częściej podejmowanym przez naukowców z całego świata. Badania w tym zakresie potwierdzają istotne różnice między decyzjami kobiet i mężczyzn dotyczącymi wyboru sposobu i środków transportu wykorzystywanych podczas podróży, poczucia bezpieczeństwa i zagadnień bezpieczeństwa ruchu drogowego. Na różnice w zachowaniach komunikacyjnych wpływa nie tylko posiadanie prawa jazdy lub dostęp do samochodu, ale uwarunkowania kulturalno-społeczne, w tym tradycyjny podział ról w rodzinie i społeczeństwie oraz gorsza pozycja kobiety na rynku pracy. Równość płci jest obecnie częścią dyskursu politycznego w Unii Europejskiej, jednak planowanie transportu oraz prowadzone badania naukowe niejednokrotnie pomijają różnice między kobietami i mężczyznami w zachowaniach transportowych oraz preferencjach związanych z realizowaniem podróży. Celem niniejszego artykułu jest zbadanie czy istnieją różnice w preferencjach dotyczących jakości funkcjonowania transportu publicznego oraz w ocenie funkcjonujących systemów przez kobiety i mężczyzn na podstawie danych zebranych w badaniach ankietowych w Krakowie.

Słowa kluczowe: transport publiczny, zachowania komunikacyjne kobiet i mężczyzn, jakość transportu publicznego

  

Jacek Oskarbski, Karol Żarski

Uwarunkowania realizacji kontrapasa autobusowego w zmiennokierunkowej organizacji ruchu

Streszczenie: Polskie miasta wprowadzają rozwiązania mające na celu zachęcanie do korzystania z alternatywnych do podróży samochodem sposobów przemieszczania się, w tym transportem zbiorowym, co może przyczynić się do zmniejszenia zatłoczenia sieci ulicznej. Jednym z przykładów takich działań jest wprowadzenie dedykowanego zmiennokierunkowego pasa autobusowego na jednej z głównych arterii miasta Gdyni. Jest to pierwsze rozwiązanie w Polsce, które zostało uruchomione pod koniec ubiegłego roku. Głównym celem artykułu jest przedstawienie innowacyjnego rozwiązania oraz wskazanie jego wad i zalet oraz problemów, które pojawiły się na etapie wdrożenia. Przedstawiono ponadto metodę szacowania efektywności zmian w organizacji ruchu na podstawie badań terenowych i symulacyjnych, którą zastosowano podczas procesu planowania usprawnień.

Słowa kluczowe: sterowanie ruchem, priorytety dla transportu zbiorowego, ruch zmiennokierunkowy

 

Mariusz Dudek

Problemy obsługi transportem zbiorowym centrum miasta 

Streszczenie: Obsługa transportem zbiorowym centrum miasta stanowi bardzo duże wyzwanie. Z jednej strony należy bowiem zachować walory historyczne i kulturowe tego obszaru, z drugiej zaś zaspokoić rosnące potrzeby oraz oczekiwania mieszkańców i użytkowników tego obszaru. Należy przy tym zwrócić szczególną uwagę na prawidłowe ukształtowanie przystanków zlokalizowanych w centrum i w bezpośrednim jego sąsiedztwie. Także kształtując przebieg poszczególnych linii transportu zbiorowego należy zwrócić baczną uwagę na ich wpływ na prawidłowe funkcjonowanie centrum miasta. Działania te powinny być zintegrowane z rozwojem infrastruktury dla ruchu pieszego oraz ograniczeniami dla ruchu samochodowego. Te ostatnie stanowią bardzo istotną zachętę do korzystania z transportu zbiorowego przez nowych użytkowników.

Słowa kluczowe: transport zbiorowy, obsługa transportowa centrów miast, przystanki w centrach miast