Spis treści i streszczenie numeru 4/2018
Do pobrania: 4/2018 – wersja elektroniczna
Spis treści
Maciej Kruszyna – Powiązanie funkcjonalności węzła przesiadkowego z planowaniem przewozów w sieci transportowej
Jan Aleksandrowicz – Przydatność automatycznych systemów zliczania pasażerów w celach predykcji popytu na usługi transportowe
Mariusz Dudek, Hendrik Weiss – Analiza wielkości opisujących ruch rowerowy na podstawie wyników badań zachowań transportowych w miastach niemieckich „Mobilität in Städten”
Mariusz Kieć, Sylwia Pogodzińska – Ocena prędkości rowerzystów na różnych typach infrastruktury rowerowej z wykorzystaniem danych GPS
Michał Drzał, Piotr Ostaszewski – Niekonwencjonalne techniki pomiarowe w modelowaniu ruchu
Streszczenia
Maciej Kruszyna
Powiązanie funkcjonalności węzła przesiadkowego z planowaniem przewozów w sieci transportowej
Streszczenie: Punktem wyjścia rozważań są wymagania poprawy funkcjonalności węzła przesiadkowego w naziemnym miejskim transporcie publicznym (integrującego tramwaje, autobusy, ewentualnie trolejbusy). Poprawa funkcjonalności ma tu dotyczyć przede wszystkim zwiększenia przepustowości węzła (umożliwienia obsługi większej liczby kursów / pojazdów) i ograniczenia strat czasu poprzez redukcję zatrzymań i nieuzasadnionych postojów, przy zachowaniu jego zwartości i wygody podróżnych. Ta część artykułu bazuje na analizie funkcjonujących węzłów oraz publikacji ich dotyczących (w tym autorskich). Sformułowane są zalecenia odnośnie pożądanej formy węzła (jako rozwiązanie docelowe). Wskazuje się także możliwe kierunki i sposoby przekształceń istniejących obiektów. Jednym z zaleceń jest uproszczenie liczby relacji w ramach węzła, co ma wpływ na planowanie całej sieci transportu publicznego w skali miasta, czy nawet aglomeracji. Dotyczy to układu linii, liczby kursów, lokalizacji i rozplanowania węzłów itp. Te aspekty wpływu zmian formy poszczególnych węzłów na planowanie i modelowanie przewozów w całej sieci są główną częścią artykułu. W artykule przedstawiono uwagi ogólne oraz przykład konkretnych przekształceń wybranego węzła we Wrocławiu. Celem proponowanych działań (rozwiązań) jest umożliwienie zwiększenia liczby połączeń w sieci, redukcja strat czasu i, w konsekwencji, pozyskanie większej liczby pasażerów (zmiany w podziale zadań przewozowych). W końcowej części artykułu zainicjowana jest dyskusja nad tym jak wyżej opisane uwarunkowania można uwzględnić w modelowaniu podróży.
Słowa kluczowe: węzeł przesiadkowy, planowanie przewozów, modelowanie przewozów
Jan Aleksandrowicz
Przydatność automatycznych systemów zliczania pasażerów w celach predykcji popytu na usługi transportowe
Streszczenie. Artykuł stanowi podsumowanie prowadzonych pod koniec 2017 roku badań mających na celu zweryfikowanie poprawności zbieranych danych przez automatyczny system zliczania pasażerów, wykorzystywany przez MPK S.A. w Krakowie. Stanowi on także wstęp do szerszych badań mających na celu opracowanie modeli prognozowania popytu w miejskim transporcie zbiorowym z wykorzystaniem danych z systemu automatycznego. W artykule zaprezentowane zostały efekty analizy porównawczej danych z pomiarów zbieranych klasyczną metodą obserwacji oraz danych z czujników wejść i wyjść do pojazdu, gromadzonych w sposób automatyczny. Dodatkowo przedstawiono wzory na funkcje umożliwiające przeliczenie wyników zebranych w sposób automatyczny na dane rzeczywiste. Analizę podsumowano wykresami regresji liniowej oraz tabelą zgodności wyników pomiarów z automatycznego systemu zliczania pasażerów. W końcowej części artykułu zaprezentowano schemat modelu prognozy popytu na usługi transportowe z zastosowaniem danych z automatycznego systemu zliczania pasażerów. Oceniono przydatność wykorzystywania tego typu danych w celach prognostycznych oraz zaproponowano narzędzia, jakie zostaną zastosowane przy tworzeniu modelu. W pracy przedstawione zostały etapy działań, jakie zostaną podjęte w celu stworzenia modeli prognozy popytu na usługi transportowe. Artykuł zakończono podsumowaniem oraz planem dalszych badań mających na celu rozszerzenie wiedzy na opisywany w referacie temat.
Słowa kluczowe: popyt, predykcja popytu, automatyczny system zliczania pasażerów, prognozowanie
Mariusz Dudek, Hendrik Weiss
Analiza wielkości opisujących ruch rowerowy na podstawie wyników badań zachowań transportowych w miastach niemieckich „Mobilität in Städten”
Streszczenie: Modelowanie ruchu w wielu miastach wobec braku kompleksowych badań ruchu opiera się bardzo często na modelach o charakterze ogólnym. W niniejszym artykule podjęto próbę pokazania wpływu na wielkość ruchu rowerowego i jego parametry czynników urbanistycznych (wielkość miasta wyrażona zarówno liczbą mieszkańców, jak i powierzchnią miasta, a także gęstość zaludnienia) oraz ekonomicznych (poziom PKB, wielkość dochodów w gospodarstwie domowym). Przeanalizowano również wpływ wskaźnika motoryzacji dla samochodów osobowych na parametry podróży w ruchu rowerowym. Zbadano ponadto wpływ ukształtowania wysokościowego miasta na wielkość ruchu rowerowego, bowiem powszechnie uznaje się, że duże pofałdowanie terenu miasta jest czynnikiem zniechęcającym do wykorzystywania rowerów w podróżach. Powyższe analizy zostały przeprowadzone na podstawie wyników badań zachowań komunikacyjnych w miastach niemieckich „Mobilität in Städten” z roku 2013.
Słowa kluczowe: transport miejski, ruch rowerowy, modelowanie ruchu rowerowego
Mariusz Kieć, Sylwia Pogodzińska
Ocena prędkości rowerzystów na różnych typach infrastruktury rowerowej z wykorzystaniem danych GPS
Streszczenie: W artykule oceniono prędkości chwilowe rowerzystów na wybranych elementach infrastruktury rowerowej w Krakowie, którymi były: drogi rowerowe oddzielone od jezdni, drogi rowerowe zlokalizowane przy jezdni, przejazdy rowerowe. Prędkości rowerzystów zostały oszacowane na podstawie przeprowadzonych badań empirycznych oraz analizy danych GPS z systemu rowerów miejskich Wavelo oraz danych z portalu Strava. Wyniki badań wskazują na różnice w prędkości chwilowej roweru dla różnych standardów infrastruktury rowerowej i źródła danych. Wykazano dużą zmienność prędkości rowerzystów dla poszczególnych poligonów, która charakteryzuje się dużym odchyleniem standardowym w próbach badawczych. Wartości prędkości uzyskiwane na podstawie danych z portalu Strava są o około 5,5% wyższe od prędkości notowanych w badaniach empirycznych. W przypadku rowerów miejskich prędkość wynosi około 74,5% prędkości obserwowanych w badaniach empirycznych. Wyższą zgodność wyników uzyskano w przypadku porównania prędkości z dwóch źródeł danych GPS. Prędkość rowerzystów korzystających z rowerów miejskich stanowi około 71% prędkości użytkowników portalu Strava. Przedstawione wyniki wskazują na możliwość wykorzystania danych GPS do oceny rzeczywistej prędkości rowerzystów.
Słowa kluczowe: rower, prędkość, GPS, Strava, Wavelo
Michał Drzał, Piotr Ostaszewski
Niekonwencjonalne techniki pomiarowe w modelowaniu ruchu
Streszczenie: Celem artykułu jest przedstawienie autorskiego projektu wprowadzenia algorytmu opartego o sieci neuronowe w zastosowaniu do pomiarów wykonywanych w transporcie. Jakość, ilość oraz sposób pozyskiwania danych bezpośrednio przekłada się na wyniki tworzonych modeli symulacyjnych. Przeanalizowano różne systemy (zarówno komercyjne, jak i autorskie), które są używane do pozyskania danych do modelowania. W wyniku różnych wątpliwości, niedostosowania systemów lub zbyt wysokich kosztów, zaproponowano alternatywne rozwiązania, które mogą wyeliminować prezentowane problemy. Zaproponowano rozwiązania ograniczające część problemów sygnalizowanych przez autorów w przedmiotowym zakresie. Testowe prace uzasadniły wykorzystanie sieci neuronowych w pomiarach w transporcie. Otrzymano wyniki pomiarów testowych o dostatecznej zgodności z rzeczywistymi obserwacjami oraz porównano je z wynikami systemów dostępnych na rynku. Autorzy poddają analizie dalsze wymagane prace oraz możliwości udoskonalenia stosowanych rozwiązań.
Słowa kluczowe: techniki pomiarowe, modelowanie, pozyskiwanie danych, sieci neuronowe, uczenie maszynowe, automatyczne pomiary ruchu w transporcie