Spis treści i streszczenie numeru 6/2013

Do pobrania: 6/2013 – wersja elektroniczna

Spis treści

Łukasz Gryga,  Michał Wojtaszek, Grzegorz Firlejczyk – Obszarowy system sterowania ruchem i nadawanie priorytetu dla transportu zbiorowego w Krakowie

Michał Wojtaszek, Łukasz Gryga – Monitoring strefy ograniczonego ruchu i wydzielonych pasów dla autobusów w Krakowie

Piotr Dera – Stosowanie priorytetów dla pojazdów transportu zbiorowego w szczególności w zakresie wspólnych pasów autobusowo – tramwajowych w Krakowie

Piotr Hamarnik – Rzetelna informacja jako podstawa skutecznego wdrożenia idei zrównoważonego transportu w Krakowie

Adrian Obuchowicz – Wykorzystanie projektów unijnych do tworzenia nowych innowacyjnych rozwiązań transportowych

Izabella Bruchal – Informacja pasażerska w systemie komunikacji miejskiej w Krakowie

Stanisław Jurga – Kierunki odnowy taboru tramwajowego w MPK S.A. w Krakowie warunkujące realizację zadań przewozowych

Paweł Matoga – Przystanki „wiedeńskie” w Krakowie

Krzysztof Francuz, Adam Wiśniowski, Piotr Dera – Analiza wprowadzonych zmian w transporcie zbiorowym w Krakowie z   uwzględnieniem wykorzystania oprogramowania makrosymulacyjnego

 

Streszczenia

Łukasz Gryga, Michał Wojtaszek, Grzegorz Firlejczyk

Obszarowy system sterowania ruchem i nadawanie priorytetu dla transportu zbiorowego w Krakowie

Streszczenie: Przedmiotem artykułu jest opis rozwoju Obszarowego Systemu Sterowania Ruchem na ulicach Krakowa, a także nadawanie priorytetu pojazdom komunikacji miejskiej na sygnalizacjach świetlnych. Autorzy w pierwszej kolejności podjęli próbę zaprezentowania podstaw tworzenia dobrych programów sygnalizacyjnych, określonych na podstawie własnych doświadczeń zawodowych. Następnie, przedstawiony został pierwszy wdrożony w Krakowie Obszarowy System Sterowania Ruchu, zrealizowany w ramach projektu Krakowski Szybki Tramwaj. Zaprezentowano również pierwsze wnioski i efekty realizacji tego projektu. W dalszej kolejności autorzy omówili kolejny wdrożony system, powstały przy okazji budowy linii tramwajowej na Mały Płaszów. Na koniec tej części artykułu zawarto listę projektów związanych z rozszerzeniem posiadanych systemów sterowania ruchem zarówno o zadania aktualnie realizowane, jak i przewidziane do wykonania w najbliższym czasie. W drugiej części artykułu autorzy skupili się na kwestii nadawania priorytetu dla pojazdów transportu zbiorowego. Przedstawiono podstawowe zasady realizacji priorytetu. Zaprezentowano przykłady zastosowania priorytetu na skrzyżowaniach z sygnalizacją świetlną w Krakowie. W końcu omówiono najbardziej charakterystyczne problemy pojawiające się w momencie wdrożenia priorytetu dla komunikacji miejskiej. Cały artykuł prezentuje pokaźną wiedzę dotyczącą funkcjonowania sygnalizacji świetlnych, tworzenia programów sygnalizacyjnych oraz wdrażania systemów sterowania ruchem, opartą przede wszystkim o doświadczenia autorów, realne sytuacje i problemy, z którymi się zetknęli.

Słowa kluczowe: transport pasażerski, transport zbiorowy, priorytet w ruchu, sterowanie ruchem

 

Michał Wojtaszek, Łukasz Gryga

Monitoring strefy ograniczonego ruchu i wydzielonych pasów dla autobusów w Krakowie[1]

Streszczenie: Artykuł opisuję drogę do stworzenia projektu System Kontroli Dostępu Do Strefy Ruchu Uspokojonego i Nadzoru Nad Pasami Komunikacji Zbiorowej, którego realizacja rozpocznie się w 2013 roku w Krakowie. Celem zadania jest objęcie monitoringiem strefy ograniczonego ruchu i pasów dla autobusów w centrum miasta. W tekście przedstawiono historię wprowadzania ograniczeń ruchu w Krakowie, rozwój rozwiązań promujących transport zbiorowy, w tym przede wszystkim wydzielone pasy dla autobusów. Następnie omówiono pierwsze próby stworzenia monitoringu wizyjnego rejestrującego pojazdy na podstawie odczytu tablic rejestracyjnych. Na koniec zaprezentowano najważniejsze założenia dotyczące projektu System Kontroli Dostępu Do Strefy Ruchu Uspokojonego i Nadzoru Nad Pasami Komunikacji Zbiorowej.

Słowa kluczowe: monitoring, strefa ograniczonego ruchu, kontrola dostępu do strefy, wydzielone pasy autobusowe, usprawnienia dla autobusów

Piotr Dera

Stosowanie priorytetów dla pojazdów transportu zbiorowego w szczególności w zakresie wspólnych pasów autobusowo – tramwajowych w Krakowie

Streszczenie: Rosnąca liczba pojazdów samochodowych, a co za tym idzie zwiększające się zatłoczenie ulic przyczyniło się do pogorszenia jakości komunikacji tramwajowej i autobusowej na początku lat dziewięćdziesiątych ostatniego stulecia. Zjawisko to było przyczyną zastosowania priorytetów w ruchu dla pojazdów transportu zbiorowego w celu poprawy jej atrakcyjności i zachęcenia potencjalnych pasażerów do korzystania z tego rodzaju transportu. W artykule  przedstawiono na tle polityki transportowej miasta rozwiązania stosowane w Krakowie w zakresie wydzielonych pasów tramwajowo -autobusowych, w szczególności  rozwiązania w zakresie integracji komunikacji tramwajowej i komunikacji autobusowej  (wspólne pasy tramwajowo-autobusowe). Dokonano też oceny zastosowanych rozwiązań.

Słowa kluczowe: transport pasażerski, transport zbiorowy, priorytety dla transportu zbiorowego

 

Piotr Hamarnik

Rzetelna informacja jako podstawa skutecznego wdrożenia idei zrównoważonego transportu w Krakowie

Streszczenie: W czasach nowoczesnych mediów coraz ważniejszą rolę w dotarciu do obywateli odgrywa przekaz bezpośredni, dzięki któremu można w pełni i rzetelnie przedstawić społeczeństwu punkt widzenia oraz zamierzenia urzędu. W artykule opisano jak z tego zadania wywiązuje się krakowski Zarząd Infrastruktury Komunalnej i Transportu w zakresie informacji o zrównoważonym systemie transportu w Krakowie.

Słowa kluczowe: transport pasażerski, informacja, zrównoważony transport

 

Adrian Obuchowicz

Wykorzystanie projektów unijnych do tworzenia nowych innowacyjnych rozwiązań transportowych

Streszczenie: Od wielu lat w Polsce wykorzystywane są fundusze unijne do  podnoszenia jakości życia. Również w dziedzinie transportu publicznego miasta aktywnie działają w poszukiwaniu nowych dla nas, a sprawdzonych w innych krajach rozwiązań. Miasto Kraków uczestniczyło i nadal bierze udział w różnych projektach i inicjatywach, które służą wymianie doświadczeń pomiędzy miastami w Unii Europejskiej.  Jednym z takich projektów był Civitas Caravel, w ramach którego została stworzona nowa usługa transportowa Tele-bus. Jest to przykład udanego transferu technologii oraz wymiany wiedzy i doświadczeń pomiędzy partnerami w projekcie. Usługa ta jest obecna w Krakowie nieprzerwanie od 2007 roku i już kilkakrotnie była rozszerzana.

Słowa kluczowe: transport pasażerski, innowacje, autobus na  żądanie (telebus)

 

Izabella Bruchal

Informacja pasażerska w systemie komunikacji miejskiej w Krakowie

Streszczenie: Informacja pasażerska jest jednym z ważniejszych elementów organizowania współczesnego transportu zbiorowego. Główne jej zadania to oszczędność czasu i zwiększanie wygody pasażerów poprzez zmniejszenie ich zaangażowania w poszukiwanie informacji. Tradycyjne sposoby informowania pasażerów powoli odchodzą do przeszłości. Są zastępowane rozwiązaniami nowocześniejszymi, wygodniejszymi, skuteczniejszymi, o zwiększonym zakresie i zasięgu oddziaływania. Kraków może pochwalić się sporymi osiągnięciami w zakresie wprowadzania innowacji w systemie informacji pasażerskiej. Unowocześniane są tradycyjne rozwiązania, ale przede wszystkim wdrażane projekty, których komponenty zawierają nowe rozwiązania z zakresu  informacji pasażerskiej. Niewątpliwie największym  osiągnięciem jest  wdrażany od 2005 roku System Informacji Pasażerskiej obejmujący początkowo 44 sztuk tablic dynamicznej informacji pasażerskiej (tablic DPI) na 23 przystankach tramwajowych w korytarzu krakowskiego szybkiego tramwaju. W ramach kolejnych zadań inwestycyjnych na określonych przystankach tramwajowych zostały również zainstalowane tablice DPI. System ten wspomaga pasażerów oczekujących na przystankach zapewniając odpowiednią informację wizualną o oczekiwanych czasach przyjazdu.

Słowa kluczowe: transport pasażerski, informacja pasażerska, informacja dynamiczna

 

Stanisław Jurga

Kierunki odnowy taboru tramwajowego w MPK S.A. w Krakowie warunkujące realizację zadań przewozowych

Streszczenie: W artykule  opisano  na podstawie realizowanych zadań, zamierzeń i trendów w dziedzinie rozwoju komunikacji tramwajowej Krakowa kierunki realizowane i planowane dla odnowy taboru tramwajowego w MPK S.A. w Krakowie. Uwzględniają one przedsięwzięcia obejmujące modernizacje taboru eksploatowanego obecnie (105NA i 405N), pozyskiwanego – używanego (E1 i C3, N8 i GT8S, E6 i EU8N) i nowoczesnego, niskopodłogowego (NGT6, NGT8), który jest i będzie przedmiotem zakupu w ramach projektów unijnych.  W końcowej części artykułu omówiono spodziewane efekty realizowanej strategii odnowy taboru tramwajowego.

Słowa kluczowe: transport pasażerski, tabor tramwajowy, odnowa taboru

 

Paweł Matoga

Przystanki „wiedeńskie” w Krakowie

Streszczenie: Zapewnienie bezpieczeństwa pasażerom komunikacji zbiorowej jest jednym z priorytetowych zadań Organizatora Publicznego Transportu Zbiorowego wynikającym  m.in. z Uchwały Nr XVIII/225/07 Rady Miasta Krakowa z dnia 4 lipca 2007 r. w sprawie przyjęcia Polityki Transportowej dla Miasta Krakowa na lata 2007-2015. Innym ważnym elementem tworzenia nowoczesnego systemu komunikacyjnego jest dostosowanie infrastruktury przystankowej do wymogów osób niepełnosprawnych, starszych oraz dzieci. Idealnym rozwiązaniem łączącym w sobie ww. postulaty jest budowanie przystanków tzw. „wiedeńskich”, które charakteryzują się tym, iż na całej ich długości poziom ulicy jest wyniesiony do poziomu chodnika. Taka konstrukcja ma za zadanie ułatwiać pasażerom wsiadanie i wysiadanie do pojazdów komunikacji oraz ma służyć uspokojeniu ruchu samochodowego w rejonie przystanku. W Krakowie obecnie znajdują się cztery tego typu przystanki: „Lubicz” w obu kierunkach na ul. Lubicz i  „Urzędnicza” w obu kierunkach na ul. Królewskiej. Obecnie w ramach projektu reorganizacji ruchu wokół pierwszej obwodnicy planuje się budowę dwóch kolejnych przystanków wiedeńskich. Wyniesione perony mają się znaleźć na przystankach „Teatr Bagatela” i „Basztowa LOT”, na obu  w kierunku dworca głównego. Osobnym wartym omówienia przykładem przystanku o konstrukcji odmiennej od typowej jest przystanek „Dworzec Główny” na ul. Lubicz w kierunku Centrum. Jednakże w tym konkretnym przypadku zrealizowana koncepcja nie do końca się sprawdza z uwagi na fakt, iż pasażerowie mając do dyspozycji niejako dwa perony przystankowe (jeden na chodniku a drugi przy torowisku) przemieszczają się „luźno” pomiędzy nimi po wyniesionej jezdni, co może prowadzić do niebezpiecznych sytuacji i kolizji z nadjeżdżającymi pojazdami.

Słowa kluczowe: transport pasażerski, transport zbiorowy, przystanek

 

Krzysztof Francuz, Adam Wisniowski, Piotr Dera

Analiza wprowadzonych zmian w transporcie zbiorowym w Krakowie z   uwzględnieniem wykorzystania oprogramowania makrosymulacyjnego

Streszczenie: Dynamika rozwoju miast w Polsce, a zwłaszcza Krakowa, prowadzi do zmian w relacjach przemieszczeń pasażerskich. Powyższe wywołuje konieczność dostosowywania układów komunikacyjnych do zmieniających się potrzeb przewozowych. Uwzględniając fakt, że zmiany w układzie linii dla pasażerów wywołują uciążliwości należy dążyć do wykorzystania nowoczesnych narzędzi symulacyjnych np. pakietu VISUM w celu oceny wprowadzanych zmian czy ich optymalizacji.  W artykule opisano czym kierowano się przy wprowadzaniu zmian uwzględniając przykładowe wykorzystanie pakietu VISUM.

Słowa kluczowe: transport pasażerski, transport zbiorowy, obsługa pasażerska