Spis treści i streszczenie numeru 5/2015

Do pobrania: 5/2015 – wersja elektroniczna

Spis treści

Andrzej Szarata – Wyniki badań podróży w Krakowie – KBR 2013

Tomasz  Dybicz – Zastosowanie danych z sondowania pojazdów do wykrywania lokalnych ograniczeń przepustowości

Maciej Helbin, Marcin Wołek, Olgierd Wyszomirski – Uwarunkowania reprezentatywności badań marketingowych preferencji i zachowań transportowych mieszkańców na przykładzie Gdyni

Katarzyna Hebel – b

Jan Gregorowicz, Piotr Trybuś – Wybrane doświadczenia przeprowadzania kordonowych i przekrojowych pomiarów ruchu przy użyciu metody filmowania pojazdów i rejestracji

Aneta Kostelecka – Planowanie badań zachowań transportowych

Marek Bauer – Dyskusja o zasadności prowadzenia kompleksowych badań ruchu w ramach narodowego spisu powszechnego

 

Streszczenia

Andrzej Szarata

Wyniki badań podróży w Krakowie – KBR 2013

Streszczenie:  W Krakowie i w gminach ościennych, w roku 2013 zostały przeprowadzone badania zachowań komunikacyjnych mieszkańców w ramach tzw. Kompleksowych Badań Ruchu. Prowadzone badania stanowiły część dużego projektu badawczego realizowanego dla Miasta Krakowa, którego głównym celem jest opracowanie metodyki monitoringu zachowań transportowych mieszkańców. Celem badań było zebranie informacji na temat zachowań transportowych mieszkańców do oceny funkcjonowania systemu transportowego. Zebrane dane stanowiły podstawę do budowy modelu symulacyjnego podróży Krakowskiego Obszaru Metropolitarnego. W artykule przedstawiono założenia i metodykę przyjętą w badaniach oraz przedstawiono wybrane wyniki badań, stanowiące niewielką część dostępnej bazy danych. Przedstawione wyniki dotyczą m.in. poziomu ruchliwości, motywacji podróży, podziału zadań przewozowych czy udziału godziny szczytu w podróżach.

Słowa kluczowe: kompleksowe badania ruchu, badania podróży, wywiady w gospodarstwach domowych, badania preferencji w podróżach

 

Tomasz  Dybicz

Zastosowanie danych z sondowania pojazdów do wykrywania lokalnych ograniczeń przepustowości

Streszczenie: W artykule przedstawiono jeden z przykładów możliwości wykorzystania danych z sondowania pojazdów w KBR (do wprowadzania LOP do modeli ruchu). Na bazie rzeczywistych wyników udostępnionych przez firmę CE-Traffic zademonstrowano sposób, w jaki można wykorzystać dane z sondowania pojazdów do wykrywania LOP. Przedstawiono również sposób, w jaki można wykrywać występowanie fali opóźniającej i rozprowadzającej oraz skali oddziaływania LOP. Zademonstrowany przykład świadczy o dużym potencjale korzyści, jakie mogą wiązać się z wykorzystywaniem tych danych w KBR przy wykonywaniu oceny jakości funkcjonowania systemu drogowego oraz modelowaniu i prognozowaniu ruchu.

Słowa kluczowe: kompleksowe badania ruchu, przepustowość, dane z sondowania pojazdów

 

Maciej Helbin, Marcin Wołek, Olgierd Wyszomirski

Uwarunkowania reprezentatywności badań marketingowych preferencji i zachowań transportowych mieszkańców na przykładzie Gdyni

Streszczenie: Badania preferencji i zachowań komunikacyjnych mieszkańców powinny być reprezentatywne. W artykule przedstawiono podstawowe uwarunkowania ich reprezentatywności, koncentrując się na określonych problemach metodologicznych i organizacyjnych. W celu uzyskania reprezentatywnych wyników badań należy zastosować losowy dobór próby. Najwyższą efektywnością statystyczną cechują się próby warstwowe. Prawidłowe przeprowadzenie doboru losowego warstwowego napotyka na barierę uzyskania odpowiedniej listy badanej populacji, z której odbyłoby się losowanie. Mając na uwadze problemy związane z pozyskaniem próby losowej w drodze losowania z listy ludności, do doboru próby wykorzystuje się technikę random route. Istnieją jednak wątpliwości co do możliwości uzyskania reprezentatywnej próby w wyniku jej zastosowania. Z punktu widzenia reprezentatywności badań preferencji i zachowań transportowych mieszkańców fundamentalne znaczenie ma też wybór metody badawczej. Ze względu na obszerność i złożoność problematyki tych badań, odpowiednią metodą jest wywiad indywidualny. W jej stosowaniu występują jednak określone problemy.  Problemem w badaniach preferencji i zachowań transportowych mieszkańców jest też zakres uwzględnienia podróży pieszych. Cenne doświadczenie w dążeniu do uzyskania reprezentatywności badań preferencji i zachowań transportowych mieszkańców ma Zarząd Komunikacji Miejskiej w Gdyni. W praktyce realizacji badań przez tę jednostkę występują konkretne problemy. Istnieje możliwość zmniejszenia skutków występowania określonych problemów w drodze odpowiedniej współpracy organizatora badań z zatrudnioną przez niego firmą badawczą.

Słowa kluczowe: badania marketingowe, reprezentatywność, preferencje i zachowania transportowe

 

Katarzyna Hebel

Postulaty przewozowe mieszkańców Gdyni w badaniach marketingowych na przykładzie bezpośredniości

Streszczenie: Bezpośredniość jest dla pasażerów najistotniejszym postulatem przewozowym. Stąd wynika potrzeba jej badania. W praktyce przeprowadza się go w ramach badań preferencji transportowych. W artykule przedstawiono wyniki takich badań przeprowadzonych w Gdyni w roku 2010 i 2013. Porównanie opinii mieszkańców Gdyni z dwóch tur badań pozwoliło na wiarygodne sformułowanie wniosków. Przedstawiono proces hierarchizacji postulatów przewozowych, wskazano rangę bezpośredniości, określono determinanty wpływające na ocenę bezpośredniości w opinii mieszkańców Gdyni. Zanalizowano także wpływ opinii na temat bezpośredniości na ogólną ocenę transportu zbiorowego dokonywaną przez pasażerów.

Słowa kluczowe: badania marketingowe, preferencje transportowe, bezpośredniość przewozu

 

Jan Gregorowicz, Piotr Trybuś

Wybrane doświadczenia przeprowadzania kordonowych i przekrojowych pomiarów ruchu przy użyciu metody filmowania pojazdów i rejestracji

Streszczenie: Środki techniczne realizacji pomiarów począwszy od ich wykonania w terenie, poprzez przetworzenie danych alfanumerycznych z tablic rejestracyjnych z obrazu wideo do postaci typu *txt, tj. takiej, która potencjalnie umożliwi pozyskanie danych z bazy CEPIK, nie stanowi obecnie istotnego problemu  i może być przeprowadzona w stosunkowo krótkim czasie, pozwalając kierującym pojazdami pamiętać dane o podróży odbywanej w trakcie pomiaru ruchu. Problem natomiast stwarzają: brak kompletności bazy danych o adresach mailowych posiadaczy pojazdów, techniczna, organizacyjna i finansowa strona kwestii rozsyłania zapytań, zagadnienia formalno-prawne (z ustawodawstwem włącznie) związane z zapytaniem wystosowanym drogą elektroniczną na adres właścicieli pojazdów oraz brak na polskim rynku odpowiedniej liczby kamer do pomiaru ciągłego, niezależnego od pory doby. Na uwagę zasługuje możliwość analiz danych w formacie GIS. Zakres danych niestandardowych, jakie po odpowiednim zorganizowaniu pomiaru i przetworzeniu są możliwe do pozyskania, daje całkowicie nowe możliwości analiz. Ich wykorzystanie w tworzeniu numerycznych modeli ruchu wydaje się w pełni uzasadnione, choć wymaga dalszych studiów. Wykorzystanie danych niestandardowych w pracach nad studiami komunikacyjnymi terenów zurbanizowanych oraz analizami korytarzy transportowych, potwierdziło ich przydatność w analizach obszarowych, a szybki postęp technologiczny i spadek cen sprzętu daje szerokie możliwości rozwoju metody – w szczególności przetwarzania pozyskanych danych.

Słowa kluczowe: kompleksowe badania ruchu, techniki pomiarów ruchu,

 

Marek Bauer

Dyskusja o zasadności prowadzenia kompleksowych badań ruchu w ramach narodowego spisu powszechnego

Streszczenie: Wyniki Kompleksowych Badań Ruchu stanowią podstawę dla odpowiedzialnego planowania wszystkich istotnych inwestycji transportowych w skali miasta, aglomeracji czy województwa. W artykule przedstawiono wstępną koncepcję wykorzystania Narodowego Spisu Powszechnego (NSP)  na potrzeby Kompleksowych Badań Ruchu. Omówiono zasady prowadzenia NSP oraz jego przebieg w roku 2011 – wskazując jednocześnie możliwości jego pełniejszego wykorzystania w kolejnych edycjach. NSP stwarza bowiem możliwość dotarcia z pytaniami na temat zachowań komunikacyjnych do nieosiągalnej dotąd liczby respondentów. Wprowadzając relatywnie niewielkie modyfikacje w badaniach reprezentacyjnych, prowadzonych w ramach NSP, można zdecydowanie zwiększyć użyteczność pozyskiwanych informacji na temat przemieszczania się, dla potrzeb modelowania, bieżącej obsługi transportowej oraz planowania przyszłych elementów sieci transportowych. Oczywiście, rozszerzenie zakresu wywiadów w gospodarstwach domowych musi się wiązać z poprawą, a przynajmniej utrzymaniem zadowalającej jakości prowadzonych wywiadów ankietowych. Zaprezentowana koncepcja pokazuje kierunek poszukiwań optymalnego wykorzystania NSP w badaniach podróży. W ślad za tym, zasadne wydaje się nowe spojrzenie na wszystkie moduły wchodzące w skład badań reprezentacyjnych. Zmiany mogą przynieść wiele korzyści na różnych polach, przede wszystkim zaś wzrośnie prestiż samego badania, jeśli jego wyniki będą wprost przekładały się na poprawę warunków życia mieszkańców.

Słowa kluczowe: kompleksowe badania ruchu, zachowania komunikacyjne, narodowy spis powszechny