Spis treści i streszczenie numeru 3/2016
Do pobrania: 3/2016 – wersja elektroniczna
Spis treści
Michał Beim – Najlepsze praktyki w przewozie rowerów kolejami regionalnymi
Anna Zalewska – Zmiany na rynku prywatnych przewoźników w miejskim transporcie zbiorowym w Lublinie
Sławomir Goliszek, Marcin Połom – Porówanie dostępności komunikacyjnej transportem zbiorowym w ośrodkach wojewódzkich Polski Wschodniej na koniec perspektywy UE 2007-2013
Marta Borowska-Stefańska – Dostępność transportowa od straży pożarnych do obiektów społecznych zlokalizowanych na terenach zagrożonych powodziami w województwie łódzkim z wykorzystaniem analiz sieciowych
Streszczenia
Michał Beim
Najlepsze praktyki w przewozie rowerów kolejami regionalnymi
Streszczenie: Integracja codziennego oraz turystycznego ruchu rowerowego z kolejami regionalnymi walnie przyczynia się do popularności ruchu rowerowego oraz transportu publicznego. W dni robocze kolej poszerza czterokrotnie swój zasięg oddziaływania, natomiast w weekendy turyści rowerowi stanowią dodatkowe źródło przychodów. Spośród różnych form integracji kolei regionalnych z ruchem rowerowym (m.in. parkingi Bike&Ride, wypożyczalnie rowerów publicznych) najwięcej kontrowersji przysparza przewóz rowerów w pociągach. Z jednej strony jest to najbardziej kosztowna forma integracji, z drugiej strony jest częstym podłożem konfliktów między pasażerami bez roweru a rowerzystami. Niniejszy artykuł prezentuje przykłady najlepszych praktyk w zakresie przewozu rowerów kolejami regionalnymi. Dobrze przygotowane rozwiązania pozwalają na redukcję sytuacji konfliktowych oraz zapewnienie wygody wszystkim pasażerom. Kluczowymi czynnikami jest dobra informacja pasażerska na każdym etapie podróży oraz właściwe rozplanowanie wnętrza pojazdu. Wbrew obiegowym opiniom, wieszanie rowerów w pionie na hakach nie sprawdza się w pociągach regionalnych.
Słowa kluczowe: przewóz rowerów, koleje regionalne, ruch rowerowy, turystyka rowerowa
Anna Zalewska
Zmiany na rynku prywatnych przewoźników w miejskim transporcie zbiorowym w Lublinie
Streszczenie: Transport zbiorowy w każdym większym mieście obsługiwany jest przez przewoźników komunalnych oraz przewoźników prywatnych. Na lubelskim rynku przewoźnicy prywatni działali od 1990 roku wykonując przewozy wkomponowane w rozkład jazdy przewoźnika gminnego. Przykład Lublina nie został powtórzony w żadnym polskim mieście. Prywatni przewoźnicy funkcjonują do dziś, lecz w zupełnie innej formie niż na przełomie XX i XXI wieku. Wszystko zostało uporządkowane dzięki powstaniu Zarządu Transportu Miejskiego w Lublinie, który ujednolicił lubelski transport zbiorowy. W artykule przedstawiono krótki zarys prywatnej komunikacji miejskiej od początku wejścia na rynek oraz zmiany, jakie zaszły do tej pory. Przetargi organizowane przez lubelski ZTM ogłaszane są na obsługę konkretnej liczby wozokilometrów ujętych w danej liczbie rozkładów. Przewoźnicy w większości przypadków nie otrzymują do obsługi na wyłączność całej linii, lecz jedną lub kilka brygad (rozkładów), a dana linia obsługiwana jest przez dwóch lub więcej przewoźników (np. linia 10 i 17). Spowodowane jest to m.in. tym, że po rozstrzygnięciu pierwszych przetargów w 2010 roku przewoźnicy prywatni otrzymali do obsługi rozkłady, które wcześniej obsługiwane były przez tzw. komunikację prywatną. Ze względu na to, iż jest to wyjątkowo rzadko spotykana sytuacja na rynkach komunikacji miejskiej w Polsce, w niniejszym artykule zostanie szerzej omówiona m.in. formuła przetargów na obsługę linii w Lublinie. Artykuł zawiera opis założeń, na podstawie których rozstrzygane są przetargi oraz wygląd umowy, jaką zawiera Zarząd Transportu Miejskiego w Lublinie z wyłonioną w przetargu prywatną firmą obsługującą komunikację miejską.
Słowa kluczowe: transport zbiorowy, komunikacja prywatna, prywatni przewoźnicy, informacja pasażerska
Sławomir Goliszek, Marcin Połom
Porównanie dostępności komunikacyjnej transportem zbiorowym w ośrodkach wojewódzkich Polski Wschodniej na koniec perspektywy UE 2007-2013
Streszczenie: W artykule zaprezentowano stan dostępności transportem zbiorowym w ośrodkach wojewódzkich Polski Wschodniej na koniec perspektywy UE 2007-2013. Badanie przeprowadzono na koniec 2013 roku. W pracy przedstawione zostaną inwestycje infrastrukturalne z perspektywy UE 2007-2013. Analizowany okres przedstawia dostępność transportem zbiorowym po wprowadzeniu kluczowych inwestycji z zakończonej prspektywy finasowej. Inwestycje infrastrukturalne, na których oparta jest analiza dostępności transportem miejskim, przedstawione zostały w dwu ekspertyzach dla miast Polski Wschodniej. Przewodnim celem opracowania jest sprawdzenie czy środki z perspektywy UE na lata 2007-2013, które przeznaczone zostały na poprawę funkcjonowania komunikacji zbiorowej, zostały dobrze wydatkowane. Dodatkowym celem jest porównanie dostępności komunikacyjnej w miastach. Analiza dostępności transportu zbiorowego w sposób jednowymiarowy przedstawi zmiany powierzchni izochrony, czasu dojazdu, liczby osób oraz gęstości zaludnienia znajdującej się w izochronach w 2013 roku.
Słowa kluczowe: fundusze UE, poprawa dostępności transportem miejskim, inwestycje infrastrukturalne
Marta Borowska-Stefańska
Dostępność transportowa od straży pożarnych do obiektów społecznych zlokalizowanych na terenach zagrożonych powodziami w województwie łódzkim z wykorzystaniem analiz sieciowych
Streszczenie: Celem artykułu jest ocena dostępności transportowej z jednostek straży pożarnych działających na terenie województwa łódzkiego do obiektów społecznych, zlokalizowanych na terenach zagrożonych powodziami, w 21 gminach województwa łódzkiego o dużym i bardzo dużym wskaźniku ryzyka powodziowego. Do badań wykorzystano zarówno Bazę Danych Obiektów Topograficznych, na podstawie której zidentyfikowano obiekty społeczne w granicach terenów zagrożonych powodziami oraz jednostki straży pożarnych (w badanych gminach), jak i dane pochodzące z zasobu OpenStreetMap (OSM). Stwierdzono, że do prawie połowy badanych obiektów zapewniony jest czas dojazdu do 15 minut z jednostek straży pożarnych, natomiast do 51%, pomimo włączenia do analiz również jednostek OSP, czas ten przekracza 15 minut. Dotyczy to w szczególności gmin położonych w południowej części województwa łódzkiego tj. Gidle, Radomsko. Dlatego też w przypadku wystąpienia powodzi w tym rejonie, powinno się włączyć do działań również inne służby w tym m.in. policję.
Słowa kluczowe: obiekty społeczne, tereny zagrożone powodziami, straże pożarne, dostępność transportowa, OpenStreetMaps