Spis treści i streszczenie numeru 1/2023

Do pobrania: 1/2023 – wersja elektroniczna

Spis treści

Jakub Starczewski – Wybrane zagadnienia kształtowania systemu dystrybucji ładunków z wykorzystaniem rowerów towarowych wewnątrz aglomeracji miejskiej

Ryszard Wróbel – Strategia wymiany taboru autobusowego w MPK SA w Krakowie w aspekcie optymalizacji czasu jego eksploatacji

Daniel Kapica – Ocena zadowolenia pasażerów z autobusów zasilanych energią elektryczną w Zielonej Górze

Martyna Sydorów – Charakterystyka miejskiego transportu zbiorowego w gdańskich dzielnicach Przymorze Małe i Przymorze Wielkie

Janusz Kwiatek – 50 lat komunikacji miejskiej w Dębicy

 

Streszczenia

Jakub Starczewski

Wybrane zagadnienia kształtowania systemu dystrybucji ładunków z wykorzystaniem rowerów towarowych wewnątrz aglomeracji miejskiej

Streszczenie: Artykuł podejmuje problematykę poprawy efektywności dostaw ładunków w zabytkowych centrach dużych miast i aglomeracji, przy wykorzystaniu rowerów towarowych. Stanowi on opis wybranych zagadnień wchodzących w zakres rozprawy doktorskiej Autora [1].  W artykule zaprezentowano model matematyczny systemu dostaw, w ramach którego zidentyfikowane zostały następujące elementy: kryterium oceny efektywności systemu, model popytu na dostawę ładunków, metody trasowania pojazdów oraz metody wyboru lokalizacji punktów przeładunkowych. Wszystkie elementy zostały scharakteryzowane w późniejszych częściach tekstu. Zaproponowano podejście do ewaluacji systemów dostaw ładunków poprzez identyfikację wskaźnika oceny efektywności uwzględniającego wymiar ekonomiczny procesu technologicznego oraz założenia strategii zrównoważonego rozwoju. Sformalizowano sposób obliczenia poszczególnych składowych wskaźnika oceny efektywności. Część badawcza obejmuje charakteryzację dwóch eksperymentów symulacyjnych przeprowadzonych za pomocą specjalnie stworzonego oprogramowania. Pierwszy z nich zrealizowano przy wykorzystaniu zaproponowanej metody analizy statystycznej wskaźnika oceny efektywności oraz heurystycznej metody środka ciężkości. Dotyczył on wyznaczenia lokalizacji punktu przeładunkowego na potrzeby rowerowego systemu dystrybucji. Drugi natomiast, polegał na ocenie trzech metod marszrutyzacji (algorytmu oszczędzania Clarke’a – Wrighta, symulowanego wyżarzania i algorytmu genetycznego), w kontekście wartości przyjętego wskaźnika oceny efektywności. Jego przebieg odbywał się zgodnie z opracowanym planem eksperymentu pełno-czynnikowego, uwzględniającego zmienność popytu na przewozy ładunków.  Całość zakończono  wnioskami płynącymi z zaprezentowanej pracy badawczej, a także zaproponowano dalsze kierunki badań i rozwoju tematyki.

Słowa kluczowe: rower towarowy, system dystrybucji ładunków, logistyka miejska, marszrutyzacja pojazdów, problem lokalizacji

 

Ryszard Wróbel

Strategia wymiany taboru autobusowego w MPK SA w Krakowie w aspekcie optymalizacji czasu jego eksploatacji

Streszczenie:  Eksploatacja autobusów w MPK SA w Krakowie jest częścią działalności Spółki wyodrębnionej przedmiotowo, a jednocześnie połączonej strukturą organizacyjną w jeden organizm przedsiębiorstwa. Wyodrębnienie działalności dotyczy tylko poziomu wykonawczego usługi przewozowej i utrzymania sprawności technicznej taboru. Autobusy MPK SA w Krakowie nie są jedynymi pojazdami świadczącymi usługi przewozowe w Krakowie. Na rynku przewozów autobusy MPK muszą konkurować z pojazdami  innego  przewoźnika, tj. Mobilis Sp. z o.o., który świadczy swoje usługi w Krakowie od 2008 roku. W artykule przedstawiono krótko politykę wymiany taboru autobusowego w Spółce.

Słowa kluczowe: transport miejski, transport zbiorowy, eksploatacja taboru autobusowego, strategia wymiany taboru

 

Daniel Kapica 

Ocena zadowolenia pasażerów z autobusów zasilanych energią elektryczną 

Streszczenie: W obliczu wymagań dotyczących zapewnienia odpowiedniej liczby zeroemisyjnych pojazdów wykonujących przewozy w systemach publicznego transportu zbiorowego ważne jest, by poznać opinie pasażerów o nowych pojazdach. Celem artykułu jest zaprezentowanie wyników badań ankietowych przeprowadzonych wśród pasażerów transportu zbiorowego w Zielonej Górze, przeprowadzonych po wprowadzeniu do ruchu autobusów zasilanych energią elektryczną. W pierwszej części artykułu zaprezentowano  badania, jakie należy przeprowadzać wśród pasażerów oraz wykazano, że komfort i ekologia
są cechami składającymi się na ogólną ocenę jakości obsługi transportowej. W dalszej części opisano system publicznego transportu zbiorowego w Zielonej Górze funkcjonujący w czasie przeprowadzania badań. Następnie zaprezentowano pytania zadawane pasażerom oraz ich odpowiedzi. Na podstawie udzielonych odpowiedzi stwierdzono, że autobusy zasilane energią elektryczną zostały pozytywnie przyjęte przez pasażerów publicznego transportu zbiorowego
w Zielonej Górze, głównie z uwagi na  brak emisji hałasu oraz ekologiczność.

Słowa kluczowe: transport miejski, transport pasażerski, publiczny transport zbiorowy, autobus elektryczny,  jakość transportu publicznego

 

Martyna Sydorów

Charakterystyka miejskiego transportu zbiorowego w gdańskich dzielnicach Przymorze Małe i Przymorze Wielkie

Streszczenie: W dobie wzrostu wskaźnika motoryzacji przed władzami miast stoi wyzwanie stworzenia konkurencyjnego wobec samochodów transportu zbiorowego. Równocześnie implementowane są unijne założenia związane z koncepcją zrównoważonej mobilności miejskiej. Dążenia te mają przeciwdziałać negatywnym skutkom kongestii. Komunikacja publiczna powinna być dostosowana do potrzeb lokalnej społeczności oraz wpisywać się w ramy szeroko rozumianej dostępności. Celem artykułu jest scharakteryzowanie transportu zbiorowego w Gdańsku na przykładzie dwóch dzielnic – Przymorza Małego i Wielkiego, z uwzględnieniem dostępności przestrzennej i czasowej. Badanie oparto na analizie dostępnych w Internecie rozkładów jazdy autobusów miejskich, tramwajowych oraz Szybkiej Kolei Miejskiej w Trójmieście. Czas dojazdu transportem zbiorowym wyznaczono w oparciu o pięć charakterystycznych miejsc dla tego obszaru, który ma znaczenie turystyczne, rekreacyjne oraz usługowe. Bazą były początkowe przystanki dziennych linii zlokalizowane w 10 dzielnicach Gdańska: Chełmie, Nowym Porcie, Oliwie, Osowej, Stogach, Śródmieściu, Ujeścisku-Łostowicach, Wrzeszczu Górnym, Zaspie Rozstajach oraz Żabiance-Jelitkowie-Wejhera-Tysiąclecia. Przeprowadzona analiza pozwoliła określić skomunikowanie transportem publicznym dwóch dzielnic Gdańska o charakterze mieszkaniowym oraz o walorach przyrodniczych i turystycznych. Następstwem było wyciągnięcie wniosków natury ogólnej. Na terenie tym funkcjonuje rozwinięta komunikacja, charakteryzująca się dobrą dostępnością w wymiarze czasowym i przestrzennym. Dzięki temu możliwe jest dotarcie do większości dzielnic miasta. Transport zbiorowy na Przymorzu Małym i Wielkim jest podobnie zorganizowany, jak na pozostałym obszarze tzw. dolnego tarasu.

Słowa kluczowe: transport zbiorowy, transport miejski, dostępność transportowa, mobilność miejska

 

Janusz Kwiatek

50 lat komunikacji miejskiej w Dębicy 

Streszczenie: Dębica jest miastem położonym w zachodniej części województwa podkarpackiego, nad rzeką Wisłoką, w Kotlinie Sandomierskiej i na północnym krańcu Pogórza Strzyżowskiego. Gmina Miasta Dębica jest organizatorem publicznego transportu zbiorowego wykonywanego w swoich granicach administracyjnych oraz w granicach administracyjnych gmin sąsiadujących, które zawarły stosowne porozumienia z Gminą Miasta Dębica, tzn. Dębica (gmina wiejska), Czarna, Żyraków i Pilzno. Wykonywanie przewozów w ramach realizacji publicznego transportu zbiorowego jest zlecane Operatorowi – podmiotowi wewnętrznemu gminy – na podstawie zawieranej z organizatorem wieloletniej umowy. Operatorem jest Miejska Komunikacja Samochodowa Sp. z o.o. w Dębicy. W artykule przedstawiono historię rozwoju komunikacji miejskiej w Dębicy z okazji przypadającej w 2022 roku 50. rocznicy  jej uruchomienia. 

Słowa kluczowe: publiczny transport zbiorowy, komunikacja miejska, historia komunikacji miejskiej