Spis treści i streszczenie numeru 1/2016
Do pobrania: 1/2016 – wersja elektroniczna
Spis treści
Aleksandra Ciastoń-Ciulkin – Nowa kultura mobilności – istota i ujęcie definicyjne
Marcin Krzymuski – Charakter prawny planu transportowego
Wojciech Jurkowski, Mateusz Smolarski – Aspekty organizacyjno-przestrzenne funkcjonowania prywatnej komunikacji autobusowej w Wałbrzychu
Tomasz Kulpa, Krystian Banet, Sylwia Rogala – Tworzenie modeli podróży z wykorzystaniem baz danych GIS
Andrzej Krych –Władysław Folkierski na tle polskiej diaspory inżynierów w Paryżu i w Limie w drugiej połowie XIX wieku
Streszczenia
Aleksandra Ciastoń-Ciulkin
Nowa kultura mobilności – istota i ujęcie definicyjne
Streszczenie. Kultura stanowi istotny element każdego społeczeństwa, stanowi całokształt materialnych i niematerialnych wartości, będących wytworami ludzkiej działalności oraz wyuczonych i uznawanych społecznie zachowań, również transportowych. Jak każda kultura, również społecznie uznawana kultura mobilności będzie wspierać lub wyhamowywać rozwój społeczno-gospodarczy. W artykule przedstawiono znaczenie pojęcia kultury mobilności, w szczególności ewoluującej do nowej kultury mobilności oraz jej znaczenia w życiu społeczno-gospodarczym ośrodków zurbanizowanych. Zilustrowano również zapisy europejskiej polityki transportowej w zakresie zrównoważonej mobilności w miastach.
Słowa kluczowe: nowa kultura mobilności,zrównoważona mobilność, kultura samochodowa, zachowania transportowe
Marcin Krzymuski
Charakter prawny planu transportowego
Streszczenie: Przedmiotem artykułu jest charakter prawny planu transportowego. Rozważania rozpoczęto od wyjaśnienia pojęcia planu transportowego. Opisano warunki niezbędne dla przyjęcia skutecznego planu transportowego ze szczególnym uwzględnieniem podmiotów zobowiązanych do uchwalenia planu oraz postępowania w zakresie uchwalenia planu. Wskazano również na skutki braku planu dla praktyki publicznego transportu zbiorowego. Całość zamykają rozważania dotyczące możliwości współpracy transgranicznej w zakresie planowania transportu zbiorowego.
Słowa kluczowe: planowanie publicznego transportu zbiorowego, odpowiedzialność organizatora za zmiany w planie, transgraniczny publiczny transport zbiorowy
Wojciech Jurkowski, Mateusz Smolarski
Aspekty organizacyjno-przestrzenne funkcjonowania prywatnej komunikacji autobusowej w Wałbrzychu
Streszczenie: Rynek komunikacji publicznej w miastach Polski charakteryzuje się szeregiem daleko idących przeobrażeń, zwłaszcza związanych z problemami rozwoju komunikacji publicznej z jednej oraz dynamiczną ekspansją przewoźników prywatnych z drugiej strony. Bardzo dobrym przykładem tych zmian, ze względu na ich skalę i tempo, stanowi miasto Wałbrzych. Zmiany były efektem upadku Przedsiębiorstwa Komunikacji Samochodowej, a następnie Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego. W konsekwencji nowi, prywatni przewoźnicy stali się podstawowym ogniwem komunikacji publicznej w mieście, co niesie za sobą szereg pozytywnych, jak i negatywnych aspektów. Celem artykułu jest analiza i ocena funkcjonowania wałbrzyskiego, lokalnego systemu komunikacji autobusowej w aspekcie organizacyjnym i przestrzenno-ilościowym. W artykule zaprezentowano schemat funkcjonowania wałbrzyskiego modelu komunikacji publicznej oraz przeprowadzono analizę ilościową. Skupił się on przede wszystkim na zbadaniu struktury przewoźników, kierunków i natężeń kursów przez nich wykonywanych oraz identyfikacji powiązań między tymi kierunkami a wybranymi czynnikami społeczno-ekonomicznymi. Pozwoli to na identyfikację charakterystycznych cech kształtującego się systemu komunikacji publicznej, oceny jego zalet i wad, a także umiejscowienie go w kontekście innych systemów. Należy przy tym podkreślić, iż jakkolwiek praca dotyczy miasta Wałbrzych, to opisane w niej zjawiska z różnym natężeniem występują w skali całego kraju.
Słowa kluczowe: transport autobusowy, przewoźnicy drogowi, geografia transportu, deregulacja rynku
Tomasz Kulpa, Krystian Banet, Sylwia Rogala
Tworzenie modeli podróży z wykorzystaniem baz danych GIS
Streszczenie: W tworzeniu modeli podróży coraz częściej wykorzystywane są bazy danych GIS. Dostępność tych baz, zarówno płatnych jak i bezpłatnych, oraz ich duża dokładność i wiarygodność wpływają istotnie na jakość tworzonych modeli. Bazując na własnych doświadczeniach autorzy przedstawili w artykule możliwości pozyskiwania danych do budowy modeli podróży. W szczególności opisano wykorzystanie Bazy Danych Obiektów Ogólnogeograficznych (BDOO) oraz Bazy Danych Obiektów Topograficznych (BDOT10k) udostępnianych przez Centralny Ośrodek Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej (CODGiK) oraz ogólnodostępnych baz danych o sieci transportowej. Zestawienie różnych źródeł danych przestrzennych pozwala przygotować warstwę podaży oraz dane wejściowe do warstwy popytu modelu czterostadiowego dla analizowanego obszaru, co stanowi podstawę do dalszych prac nad modelem podróży. Wykorzystanie baz danych GIS i oprogramowania GIS pozwala znacznie przyspieszyć prace nad modelem podróży, zwłaszcza na etapie podziału na rejony komunikacyjne i tworzenia sieci transportowej.
Słowa kluczowe: GIS, modele podróży, dane przestrzenne
Andrzej Krych
Władysław Folkierski na tle polskiej diaspory inżynierów w Paryżu i w Limie w drugiej połowie XIX wieku
Streszczenie: W drugiej połowie XIX wieku zaistniały przesłanki dla ukształtowania się zrębów polskiej inżynierii lądowej, zarówno na ziemiach zaborów, jak w kołach emigracji popowstaniowej. O ile tradycje polskich szkół, ośrodków myśli technicznej i krajowej inżynierów są pielęgnowane w tradycjach szkolnictwa technicznego, kolejnictwa i drogownictwa krajowego, są popularyzowane w lokalnych periodykach historycznych, o tyle wysiłek, skala i efekty działalności emigracyjnej naszych inżynierów z trudem przebijają się do świadomości współczesnych Polaków. Władysław Folkierski należy do grona wybitnych polskich inżynierów i uczonych swojej epoki. Przyczynił się do wykształcenia setek polskich inżynierów, wniósł wielki wkład w szkolnictwo techniczne Peru i rozwój tamtejszego kolejnictwa. Gdy trzeba było stawał do powstania, bronił Paryża i stawiał fortyfikacje obronne Limy. Warto też podkreślić, że nie był osamotniony w swojej misji, bowiem podobne losy łączyły wielu polskich inżynierów.
Słowa kluczowe: Folkierski, historia transportu, polscy uczeni