Spis treści i streszczenie numeru 6/2018
Do pobrania: 6/2018 – wersja elektroniczna
Spis treści
Robert Kruk, Przemysław Brona – Metoda wskaźnikowa prognozowania przewozów towarowych w oparciu o wskaźniki makroekonomiczne
Maciej Kaczorek, Mikołaj Klikowski, Adam Konarski, Stanisław Lenart, Bartłomiej Mikulski, Michał Mokrzański, Michał Pyzik – Kolejowy Model Towarowy – model ruchu na potrzeby PKP Polskich Linii Kolejowych S.A.
Adam Konarski, Mikołaj Klikowski, Bartłomiej Mikulski, Michał Mokrzański, Michał Pyzik – Model Ruchu na potrzeby PKP Polskich Linii Kolejowych S.A. – komponent pasażerski
Renata Żochowska, Aleksander Sobota, Grzegorz Karoń, Piotr Soczówka – Postrzeganie płynności ruchu w świetle badań ankietowych
Streszczenia
Robert Kruk, Przemysław Brona
Metoda wskaźnikowa prognozowania przewozów towarowych w oparciu o wskaźniki makroekonomiczne
Streszczenie: W artykule przedstawiono metodykę prognozowania przewozów towarowych kolejowych i drogowych w oparciu o wskaźniki makroekonomiczne (np. zmiany PKB). Zmiany wielkości przewozów towarowych transportem kolejowym i drogowym łącznie (transport lądowy) rok do roku mogą być szacowane na podstawie określenia funkcji elastyczności tych zmian w zależności od zmian PKB. W oparciu o szacunkowe wskaźniki zmian przewozów, istnieje możliwość prognozowania rocznych przewozów towarowych w rozpatrywanym horyzoncie czasowym, przy czym zmiany przewozów transportem lądowym są określane oddzielnie dla zdefiniowanych grup ładunków. Przewozy towarowe transportem kolejowym w danym roku w poszczególnych zdefiniowanych grupach ładunków są określane jako udział transportu kolejowego w przewozach towarowych transportem lądowym. Wskaźniki udziału transportu kolejowego są również funkcją zmian PKB. W artykule przedstawiono również metodykę określania funkcji elastyczności zarówno dla zmian przewozów w poszczególnych grupach ładunków, jak również udziału transportu kolejowego w przewozach towarowych transportem lądowym. Przedstawiona metoda może być wykorzystana przy opracowaniu prognoz na cele dokumentacji studialnej dotyczącej infrastruktury transportowej.
Słowa kluczowe: transport, transport kolejowy, przewozy ładunków, prognozy przewozowe
Maciej Kaczorek, Mikołaj Klikowski, Adam Konarski, Stanisław Lenart, Bartłomiej Mikulski, Michał Mokrzański, Michał Pyzik
Kolejowy Model Towarowy – model ruchu na potrzeby PKP Polskich Linii Kolejowych S.A.
Streszczenie: PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. nie posiadały dotychczas systemu pozwalającego na potencjalne ocenianie reakcji rynku przewozów towarowych na wprowadzane w sieci zmiany parametrów ruchu. Artykuł traktuje o przyjętych dla budowy Modelu Ruchu założeniach, wybranych zastosowanych rozwiązaniach oraz uzyskanych wynikach. W ramach prac nad Modelem Ruchu podjęto próbę stworzenia 5-stopniowego modelu towarowego opartego o następujące kroki: generacja ruchu, rozkład przestrzenny ruchu, podział zadań przewozowych, załadunek towarów na pojazdy i rozkład ruchu na sieć. Zidentyfikowano brak dostępnych danych, pozwalających na rzetelne odwzorowanie każdego z pięciu kroków modelu, co doprowadziło do decyzji o odwzorowaniu wyizolowanego ruchu kolejowego. Efektem powyższego jest nazwanie go Kolejowym Modelem Towarowym, w którym zawężono model 5-stopniowy do 3 kroków: 1. załadunek na pojazdy – podział ruchu na składy z uwzględnieniem wykorzystywanej długości pociągu, 2. rozkład ruchu na sieć, 3. obliczenie wolumenu przewożonego towaru na podstawie ruchu bazowego i różnic w efektywnych parametrach sieci. Każdy z kroków został scharakteryzowany w treści referatu.
Słowa kluczowe: modelowanie transportu, transport towarowy, transport kolejowy, przepustowość
Adam Konarski, Mikołaj Klikowski, Bartłomiej Mikulski, Michał Mokrzański, Michał Pyzik
Model Ruchu na potrzeby PKP Polskich Linii Kolejowych S.A. – komponent pasażerski
Streszczenie: PKP Polskie Linie Kolejowe S. A. nie posiadały do tej pory systemu pozwalającego na potencjalne ocenianie reakcji rynku przewozów pasażerskich i towarowych na wprowadzane w sieci zmiany parametrów obsługi. Poszczególne inwestycje firmy były prowadzone w oparciu o punktowe/ odcinkowe Studia Wykonalności, gdzie przeprowadzano proces weryfikacji korzyści z realizacji inwestycji dla ograniczonego obszaru oddziaływania. Model Ruchu daje możliwość wykazania wpływu inwestycji na funkcjonowanie rynku przewozów w skali kraju, a także podejmowanie decyzji inwestycyjnych z wykorzystaniem rekomendacji pochodzących z analiz. Zbudowany wewnętrznie, przez pracowników Spółki Model Ruchu pozwala na porównanie oferty pasażerskich przewozów kolejowych z konkurencyjnymi gałęziami transportu: transportem indywidualnym i transportem zbiorowym. Zastosowano model 4-stadiowy, w którym obszar rejonu odpowiada gminie. Na etapie generacji podróży uwzględniony jest wpływ otoczenia rozpatrywanej gminy. W modelu zastosowano wieloczynnikową funkcję podziału zadań przewozowych. Transport zbiorowy w modelu, w tym transport autobusowy, został oparty na rozkładach jazdy. Paradygmat decyzyjny użytkowników systemu transportowego został oparty o zbiór ankietowych badań ruchu pozyskanych od jednostek samorządu terytorialnego i z pilotażowego badania przeprowadzonego przez Główny Urząd Statystyczny. W artykule przekrojowo opisano założenia i wnioski z realizacji komponentu pasażerskiego Modelu Ruchu PKP PLK S.A.
Słowa kluczowe: modelowanie transportu, transport pasażerski, transport kolejowy, przepustowość
Renata Żochowska, Aleksander Sobota, Grzegorz Karoń, Piotr Soczówka
Postrzeganie płynności ruchu w świetle badań ankietowych
Streszczenie: Na procesy decyzyjne użytkowników systemu transportowego istotny wpływ mają indywidualne odczucia związane z przemieszczaniem się w sieci drogowo-ulicznej. Subiektywny charakter może mieć również pojęcie „ruchu płynnego”. Postrzeganie płynności ruchu jest zależne zarówno od typu użytkownika, jego preferencji i rodzaju podróży, jak i parametrów technicznych oraz lokalizacji drogi. Badania prowadzone w tym zakresie mogą zatem stanowić jeden z etapów budowy modelu opisującego funkcję płynności ruchu drogowego, która będzie uzupełnieniem mierników ilościowych i jakościowych ruchu. W artykule, oprócz prezentacji stanu zagadnienia, przedstawiono i porównano wyniki badań ankietowych przeprowadzonych wśród mieszkańców aglomeracji górnośląskiej oraz Bielska-Białej dotyczących postrzegania warunków ruchu miejskiego w kontekście pojęcia płynności ruchu. Odpowiedzi na pytania postawione w ankiecie dają obraz tego, jak rozumiane jest przez kierowców i pasażerów transportu indywidualnego pojęcie ruchu płynnego oraz, które czynniki odbierane są przez nich jako istotnie pogarszające ruch płynny. Może to stanowić przyczynek do rozszerzenia modelu podziału modalnego o czynnik uwzględniający wybór systemu transportowego ze względu na płynność ruchu.
Słowa kluczowe: płynność ruchu; modelowanie podróży, problem decyzyjny w transporcie